Bakı -Gəziləcək Yerlər
1. İçərişəhər
Yerli xalq tərəfindən “Köhnə Şəhər” olaraq adlandırılan İçəri Şəhər (Icheri Sherer), bir çox tarixi quruluşu saxladığı üçün səyyahların Bakı gəziləcək yerlər siyahılarında mütləq iştirak verdikləri bir bölgədir. Paleolit dövrdən etibarən yaşayış yeri olaraq istifadə edilən bölgə, 2000-ci ildə YUNESKO-nun Dünya Tarix Mirasları Siyahısına girməsinin ardından 2003-ci ildə təhlükə altındakı dünya miraslarından biri olaraq qəbul edilmişdir. Köhnə şəhərin cobbled küçələrində ellin tarixi bir bina var.
2. Şirvanşahlar sarayı
Yerli arxitekturanın ən əhəmiyyətli nümunələri arasında sayılan Şirvanşahlar Sarayı (Palace of the Shirvanshahs), Şirvanşahlar Xanədanının şahı İbrahim Halilullah’ın dövründə inşa edilmişdir.
3. Qız qalası
Zərdüştlük qədim bir məbəd olduğu düşünülmüş olan 27 metrlik Qız Qalası 12-ci əsrdə inşa edilmişdir. Tarixi ilə bağlı bir çox hekayəni izah edən qüllə 18 və 19-cu əsrlərdə dəniz fənəri kimi istifadə edilmişdir. Inside City’in cənub-şərq hissəsindəki 8 mərtəbəli bina indi sərgi sərgilərin stendlərinə ev sahibliyi edir.
4. Ateşgah
Atəş məbədi, yəni “Atəş məbədi”, Bakı şəhər mərkəzindən 30 kilometr uzaqlıqda olan Suraxanı şəhərində yerləşir. Ayaqda qalmış 3 Atəşpərəst məbədindən biri olan məbədin ilk quruluşu olan ahır hissəsi 1713-ci ildə, mərkəzi səcdəgahı isə 1810-ci ildə inşa edilmişdir. Zərdüştlilər üçün vacib ibadət yerləri olan keçmişdə bəzi otaqlar hazırda muzeylər kimi istifadə olunur.
5. Bakı Bulvarı
1909-cu ildə açılan Bakı Bulvarı (Bakı Bulvarı) Bakı sahilinin sahilinə paralel uzanır. Əsrin əvvəlində Bakıda yaşayan neft tacirlərinin iqamətgahı olduğu bölgə daha sonra Deniz Kenarı Milli Parkı adlandırılmış və qorunmuşdur. Dənizin doldurulmasıyla yaradılmış bulvar, müstəqilliyin qazanılmasından sonra genişləndirərək muzeyləri, abidələrin, əyləncə mərkəzlərinin olduğu bir cazibə mərkəzi halına gətirilmişdir.
6. Dövlət Bayrağı Meydanı
2007-ci ildə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev tərəfindən qurulmuşdur. Azərbaycan xalqının birlik və bütövlüyünü işarələyən 162 metr uzunluğundakı bayrağıyla “ən uzun bayraq” rekordunu qıraraq Guinness Rekordlar Kitabına keçən dəniz sahilindəki meydanda Azərbaycan gerbinin və milli marşının yazdığı bir mozele var.
7. Qobustan Milli Parkı
Rəsmi adı Qobustan qaya sənəti Mədəni Landşaft sahəsi (Qobustan National Park) olan milli park, Bakının 64 kilometr uzağında yer alır. Qafqaz dağlarının cənub-şərq tərəfində 40 min il bundan əvvəl mövcud olan qaya boltları var. Adını bölgədə olan dağ keçidlərindən (yerli dildə gobu) edən milli parkın içərisindəki digər qiymətli tapıntılar olan mağara yerleşkelerini və qəbiristanlıqları ziyarət edərək, bölgə haqqında qiymətli məlumatlar əldə edə bilərsiniz
8. Alov Qüllələri
Bakının ən yüksək binası sayılan Alev Qulları, ofis, yaşayış və otel kimi istifadə olunan 3 ədəddən ibarətdir. İnşaat 2007-ci ildə başlanmış və 2013-cü ildə tamamlanmış, binada təxminən 350 milyon dollar xərclənmişdir. Bakının ikonlar arasında sayılan quruluşun ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti 10 min LED armatürle örtülmüş xarici səthinin axşam meydana gətirdiyi və qüllələrin adının mənbəyi olan möhtəşəm görüntüsü.
9. Şəhidlərin xiyabanı
Şəhər mərkəzinə getmə məsafəsindəki Şəhidlər Xiyabani (Martyrs ‘Lane, The Kirov Park) adındakı sahəyə ilk olaraq Bakı Müharibəsində şəhid edilən Azeri və Türk əsgərləri buraya dəfn edilmişdir.
10. Nizami küçəsi
Alış-veriş etmək istəyənlər üçün Bakı şairi Nizami Gəncəvi adını daşıyan Nizami küçəsinə gələ bilərsiniz.
11. Heydər Əliyev Mədəniyyət Mərkəzi
İraq əslli İngilis memar Zaha Hədidin dizaynını etdiyi Heydər Əliyev Mədəniyyət Mərkəzinin (Heydar Aliyev Center) inşasına 2007-ci ildə başlanmış və 2012-ci ildə tamamlanaraq xidmətə açılmıdır. Detal dizaynında Saffet Kaya Bekiroğlu’nun imzasını daşıyan bina, qısa tarixinə baxmayaraq xarici görünüşü və daxili hissəsində saxladığı orijinallığı sayəsində Bakıya gələn səyyahların mütləq görmək istədikləri bir məkan halına gəlmişdir.
12. Yanar Dağ
1950-ci illərdə bölgədə heyvan otladan bir çobanın atəş yandırmağa çalışarkən, təbii qaz qaynağının alov alması nəticəsində kəşf etdiyini inanılan Yanar Dağ Bakı yaxınlığında, duz gölləri ilə məşhur Abşeron Yarımadasındadır. Davamlı olaraq yanan qaz qaynağında təzyiqin təsiriylə alovların yüksəkliyi bəzən 3 metrə qədər ola bilir.
13. Azərbaycan Xalçası Muzeyi
Dünyanın ilk və ən böyük xalça muzeyi ünvanlarını daşıyan Azərbaycan Xalça Muzeyi (National Carpet Museum Azerbaijan), xalçaçı və rəssam Lətif Kərimovun öndərliyində 1967-ci ildə qurulmuş. 2014-ci ildə Bakı Bulvarı’nın davamı xüsusiyyətindəki Mikayil Hüseynov küçəsində inşa edilən yeni binasına daşınan muzeydə 6 mindən çox xalça sərgilənir. Xronoloji sıraya və çıxarıldığı bölgəyə görə sıralanır xalçalar arasında orta əsrlərdən ötən əsrə qədər Azərbaycanın müxtəlif bölgələrindən toplanmış nümunələr var.
14. Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası
Repertuarında klassik qərb musiqisi və Azərbaycan musiqisi əsərlərinin olduğu milli Filarmoni orkestrasının performans sərgilədiyi Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası (Azerbaijan State Philharmonic Hall), Erməni memar Gabriel Ter-Mikelov’un dizaynıyla 1910-1912 illəri arasında inşa edilmişdir.
15. Azərbaycan Milli Tarix Muzeyi
Bakı gəziləcək yerlər siyahısının son əsnasında iştirak verdiyim Azərbaycan Milli Tarix Muzeyi (National Museum of History of Azerbaijan) Tagiyev Küçəsində var. 1920-ci ildə qurulan muzey, biri neft taciri və xeyriyyəçi Zeynalabdin Taghiyev’in evi olmaqla 2 hissədən ibarətdir. Ölkənin ilk dövrlərindən etibarən toplanan etnoqrafik və arxeoloji əsərlərin sərgiləndiyi Azərbaycanın ən böyük muzeyi ümumi 300.000 hissəlik kolleksiyaya ev sahibliyi edir.
Bakıda gəziləcək digər yerlər
Bakıda vaxtınızla bağlı probleminiz yoxdursa, aşağıdakı yerləri gəziləcək yerlər siyahısına əlavə edə bilərsiniz:
Kristal Salonu, Abşeron Yarımadası, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi, Bibi Heybət Məscidi, Fəvvarələr Meydanı, Minyatür Kitab Muzeyi (Bakı Muzeyi) Bakı TV Qülləsi, Park Bulvar, Tarqovi küçəsi, Təzə Pir Məscidi, Teze Çarşı, Milli Elm Muzeyi və Beynəlxalq Muğam Mərkəzi, Azərbaycan Milli Geyimlər Muzeyi, Bakı Zoo, Bakı TV Qülləsi,
Azərbaycanın Milli Mətbəxi
Azərbaycan milli mətbəxi dünyanın ən qədim, zəngin və dadlı mətbəxlərindən biridir. Bunu Azərbaycanın qonağı olan və bu nemətlərdən dadan hər bir kəs təsdiq edə bilər. İndi Azərbaycan mətbəxi haqqında danışacam.
Azərbaycan ərazisində olan doqquz iqlim qurşağı, vətənimizin flora və faunasının zənginliyi eyni zamanda mətbəxin də rəngarəngliyinə təsir edir. Azərbaycan milli mətbəxinin tarixi də xalqımızın tarixi qədər qədimdir. Neolit dövründə buğda, arpa və çəltik əkib-becərən yerli əhali ondan müxtəlif qida məhsulları hazırlayıb. Tunc dövründə maldarlığın inkişafı, qədim mətbəximizi müxtəlif süd məhsullarının köməyi ilə bir qədər də zənginləşdirib.
Milli mətbəximizdə 2000-ə yaxın xörək növü var. İngilis səyyahı Entoni Cenkinsonun yazdığına görə Şamaxıda Abdulla xanın qonağı olarkən nahar vaxtı əvvəlcə süfrəyə 150 çeşiddə xörək gəlmiş, daha sonra ona 140 xörək növü də əlavə olunub.
Hər kəsə məlumdur ki, xalqın tarixi, etnoqrafiyası, hər şeydən əvvəl, onun dilində yaşayır. “Dolma”, “bozbaş”, “piti” sözləri isə sırf Azərbaycan sözləridir. Qədim türk sözü olan “dolma”, mənaca “dolmaq” felindən götürülüb. Bəzi bölgələrdə buna “sarmaq” felinə uyğun gələn “sarma” da deyirlər.
Qədim Azərbaycan xörəklərindən biri də, sümüksüz qoyun ətindən hazırlanan və zəfəranla bişirilən pitidir. XIX əsrin II yarısı və XX əsrin əvvəllərində Şəkidə Xoruzoğlu adlı məşhur aşpaz-kulinar varmış. Azərbaycanın müxtəlif yerlərindən insanlar onun hazırladığı pitini dadmaq üçün Şəkiyə gəlib.
Azərbaycan mətbəxi həm də xəmir xörəkləri ilə zəngindir. Xəmir xörəkləri əsasən Azərbaycanın Bakı-Şirvan bölgəsində geniş yayılıb. Düşbərə, gürzə, qutab və digər xəmir xörəkləri adətən qış fəsli üçün xarakterik sayılır. Qədim zamanlardan indiyə qədər xəmir xörəklərindən xalq təbabətində də geniş istifadə olunub. Xalqımız xəmirdən hazırlanan umac və şorbalardan soyuq dəyməni aradan qaldırmaq üçün uzun zamandır ki istifadə edir.
Xəzər dənizinin, Kür və Araz çaylarının zəngin və çeşidli balıq ehtiyatları Azərbaycan mətbəxinə növbənöv balıq yeməklərinin daxil olmasına imkan yaradıb. Ölkəmizdə nərə, çəki, qızıl balıq, kütüm və digər balıq növlərindən müxtəlif çeşiddə yeməklər hazırlanır.