Emir Sultan Məscidi və Külliyəsi
Emir Sultan Məscidi və Külliyəsi; 15-ci yüz illikdə, Sultan Mehmed Çələbinin hökmdarlığı əsnasında, İldırım Bəyazidin qızı Hund Fatma Xatun tərəfindən əri Emir Sultan adına etdirilmişdir. Bursa gəziləcək yerlər siyahımızdakı ən əhəmiyyətli arxitektura strukturlarından olan külliyyə, indiki vaxtda də Türkiyədə ən çox ziyarət edilən məscid və türbələr arasında Eyüp Sultan türbəsində sonra ikinci sırada gəlir. Bir padşah külliyesi olmayıb “Sultan Külliyyəsi” olaraq da xatırlanan yerdə dini günlərdə mövlid tədris olunur, xüsusilə Bursalılar toylarından əvvəl külliyedeki türbənin ziyarət edib dualar edirlər.
Emir Sultan Məscidi
Olduğu bölgəyə də adını verdiyi Emir Sultan səmtinin əsrlik ağaclarla əhatə olunmuş, hər yerdən görülə bilən bir nöqtəsində yerləşir. Emir Sultan Məscidi tək qübbəli ikən 1507-ci ildə məscidin önünə üç qübbəli bir rəva və otaqlar əlavə edilmişdir. 1795-ci ildə tamamilə yıxılan məscid, 1804-ci ildə Sultan 3.Selim tərəfindən eyni plan üzərində yenidən inşa edilmişdir. 1855-ci ildə meydana gələn zəlzələdə ziyan görən məscid yenidən Abdulhamid II tərəfindən təmir edildi. Səkkizbucaqlı kasnaqda oturan qübbə ilə örtülü olan Emir Sultan Məscidi; düzbucaqlı bir planda, taxta kolonlar üzərində kəmərli taxta revaklarla sarılı geniş şadırvan həyəti, quruluşun ana sxemini meydana gətirməkdədir. Minarələr ibadət yeri və sallanacağı yerə yerləşdirildi. Məscidin bədən divarlarında qırx, kasnağında on iki ədəd böyük pəncərə olub məscidin içi son dərəcə işıqlıqdır. Məsciddəki bəzəmələr də son dərəcə qiymətli olub məsciddəki pəncərələrin ətrafı mukarnaslarla işlənmiş və İznik çiniləriylə etdirilən mehrabın üstünə, Rumi motivlərlə bəzəkli alınlıklar yerləşdirilmişdir.
Emir Sultan Türbəsi
Emir Sultan məscidinin yanında; Emir Sultan, oğlu Əmir Əli, həyat yoldaşı Hundi Hatun və iki qızı var. Dönəmin ən mühüm alimlərindən olan Emir Sultan, 1391-ci ildə Bursaya gəldikdən sonra və 1429-cu ildə vəfatından sonra Yıldırım Bayezidinin qızı Hundi Xatunla evləndi. Türbənin orijinal quruluşu çox qalıqlarla qalmışdır və 1868-ci ildə bu quruluş Sultan Əziz tərəfindən bərpa edilmişdir. Qapının yerləşdiyi girişin və turbinin şərqindəki girişdən başqa bütün digər fasadlarda dəyirmi bir arxa pəncərəsi var.
Emir Sultan Məscidi və Külliyəsi Hamamı
Məscidin və sallanmanın yanında olan bu hamam düzbucaqlı bir planla qurulmuşdur. Hamamın ilıqlığının yaxınlığında quruluq və şəfa vardır. Buradan üç eyvan və iki istilik bölməsi keçirilir. Hamamda; 1622, 1670 və 1712-ci illərdə müxtəlif təmir işləri aparılmış və 2008-ci ildə nəhayət bərpa edilmişdir.