Gəzməli-görməli yerlər – Fas
1. Marakeş
Bərbəri dilində adı “Tanrının Ölkəsi” mənasını verən, yerli xalq tarafındansa strukturlarının rəngindən ötəri “Qırmızı Şəhər” olaraq xatırlanan Mərakeş, Mərakeş gəziləcək yerlər deyildiyində ilk ağla gələn şəhərdir. Ölkənin ilk paytaxtı olduğu üçün Mərakeş İslam arxitekturasının ən görkəmli nümunələrini saxlayan şəhərdə turistik baxımdan ən çox marağı çəkən məkanlar Medina (Köhnə Şəhər) bölgəsində toplanmış. Bu bölgədə rəngli gecə həyatının yaşandığı Jemaa əl-Fnaa Meydanı mərkəzə alaraq bir gəzinti rotası təyin edə bilərsiniz. Meydanın yaxınlığındakı Kutubiye məscidini gəzdikdən sonra Xalça Bazarı, Terlik bazarında, Mellah, Ədviyyat Bazarı başda olmaqla Marakeş’in dünya tərəfindən məşhur bazarlarında alver edə bilərsiniz. Bahia Sarayı, Səhabə Məzarları və Mərakeş Muzeyində şəhər və ölkə tarixi haqqında məlumat sahibi olduqdan sonra Majorelle Bahçeleri’nin və ya Menara Bahçeleri’nin orijinal mühitində sərinləyə bilərsiniz.
2. Kazablanka
İspancada “Ağ Ev” mənasını verən adını 20-ci əsr əvvəlindəki arxitekturasından edən Casablanca, müasir görünüşünü müstəmləkə dövründə Fransızların reallaşdırdığı layihələr sayəsində qazanmışdır. Andalusiyada çox yaxın olan şəhərdə Məhəmməd V Meydanında və İkiz Mərkəzdə bu əsərlərin təsirini aydın şəkildə görə bilərsiniz. Alver və lüks yemə-içmə imkanlarını saxlayan bu bölgələrdən sonra okeana açılan çimərliklərdə, yerli xalqın sıx maraq göstərdikləri kafe və restoranlarda kefli saatlar keçirə bilərsiniz. Yenə bu bölgədəki qüdrətli 2. Həsən məscidini və Məhəmməd V Meydanı yaxınlığında Casablanca Katedralindən şəhərin etnik quruluşu haqqında məlumat sahibi olmaq üçün gəzinti siyahınıza əlavə edə bilərsiniz. Mərkəzi Market təzə dəniz məhsulları və balıq ovucları ilə məşhurdur.
Fes
Ölkəyə adını verən şəhər, keçmişdə Medine ilə ticarət və mədəni qarşılıqlı əlaqələri səbəbiylə çox zəngin bir mədəniyyətə sahib oldu. Günümüzə qədər müvəffəqiyyətlə qorunmuş tarixi binaları sayəsində “Yaşayan Orta Çağ İslam Şəhəri” olaraq xatırlanan şəhərdə alver edə biləcəyiniz orijinal bazarları, tarixi abidələri, fotoşəkil çəkməkdən hoşlananlar marağını çəkəcək gözəllikdəki küçələriylə Fes əl Bali, mütləq görməniz lazım olan bir həyat bölgəsidir. Qəşəng küçələri və müasir kafeleriyle məşhur Ville Nouvelle’ye görə olduqca primitiv olan bu bölgədə, Fasın Orta Əsrlərdən qalma tabakhaneleri fəaliyyət göstərir. Keçmişdə İslami təhsilinin verildiyi Medersa Bou Inania, Medersa El-Attarine bənzərsiz arxitekturaları və mənzərələri ilə diqqətinizi çəkə biləcək məkanlardandır.
4. Agadir
Böyük bir liman şəhəri olmasının təsiriylə Fasın digər şəhərlərinin əksinə müasir bir quruluşa sahib olan Agadir, ildə orta hesabla 300 gün davam edən günəşli havası, uzun kumsalları və qəşəng marinası səbəbiylə tatilcilerin Mərakeş gəziləcək yerlər siyahılarında özünə yer tapır. 1960-ci ildə yaşanan zəlzələdə köhnə strukturlarının böyük əksəriyyətini itirmiş olsa da Ərəb Məhəlləsi Kasbah, şəhərin tarixi və yerli xalqın həyatı haqqında məlumat edinebileceğiniz ən uyğun yer. Bitki örtüyü baxımından zəngin bir park olan Jardin də Olhao’nun cənub-qərbindəki memorie d’Agadir Muzeyində isə 20-ci əsrin ilk rübündən etibarən şəhərdə çəkilmiş fotoşəkilləri incələyə bilərsiniz.
5. Essaouira (Suveyra)
Essaouira (Suveyra), əvvəllər Magador, hərbi məqsədlər üçün qurulmuş bir balıqçılıq kəndidir. Hippiyerlər tərəfindən cəlb edilmiş şəhərin tarixi strukturlarının böyük bir hissəsi müdafiə məqsədləri üçün tikilmiş divarlarda yerləşdirilib. Gel-get zamanında sıra xarici mənzərələrin meydana gəldiyi çimərlikləri xaricində şəhərin ən əhəmiyyətli tarixi strukturlarını görmək üçün Medina (Köhnə Şəhər) bölgəsində zaman keçirə bilərsiniz. Bölgədə Souk Jdid-də alış-veriş etdikdən sonra, köhnə Yəhudi Məhəlləsi, kilsə və məscidi ziyarət edə bilərsiniz. Eyni bölgədə Galerie Damgaard, sənət sevərlərin sevdiyi bölgənin ən məşhur sənətçilərinin əsərlərini təqdim edir.
6. Rabat
Müstəqilliyin sonra paytaxt elan edilən Rabat, müxtəlif mədəniyyətlərdən miras qalmış abidələri, mədəni fəaliyyətlərə ev sahibliyi edən tarixi binaları və koloniya arxitekturası ilə meydana gəlmiş quruluşuyla Fasın ən əhəmiyyətli turistik bölgələrindən biri olmuşdur. Arxeologiya Muzeyi, St. Paul Cave, Elm və Təbiət Muzeyi, eləcə də Chellah, Kasbah şəhərləri ilə tarix haqqında daha çox məlumat əldə edə bilərsiniz. Alqı-Satqı üçün Rue des Consuls küçəsində çox variant var. Əyləncə axtarışındadırsa Ərəb Məhəlləsi (Kasbah), Mohammed V Prospekti və PI des Alaouites üzərindəki məkanlara uğramanızı tövsiyə edirəm.
7. Chefchaouen
Yəhudilərin inşa etdikləri mavi ağardılmış binaları və küçələriylə səslənilən Chefchaouen (Şafşavan), gecə həyatı baxımından sönük olmasına baxmayaraq Fasın ən məşhur tətil bölgələrindən biri olaraq xatırlanır. Memarlıq tərəfi ilə müqayisədə unikal bir şəxsiyyətə sahib olan şəhərdə səyahət edənlərin görməyə üstünlük verdiyi Medina bölgəsidir.
9. Merzouga
Merzouga, macəra axtaranlar həyatları boyu unudulmaz bir təcrübə yaşayırlarsa, Sahara Çötərisinin kənarında; Cezayir sərhədinin yaxınlığında bir nöqtədə yerləşir. Böyük şəhər turları ilə çatdığınız kəndlərdən bəziləri və ətrafdakı obyektlərdə qalmağınız böyük su ehtiyatları sayəsində palma ağacları ilə örtülmüşdür. Kəndin köhnə hissəsindəki səhra arxitekturası ilə tikilmiş evləri, günəş doğma və qürub zamanı qonaqlarına unikal görünüşlər təqdim edir. Dəvə turları ilə dolaşacağınız məskunlaşma yerində Berber çadırlarında yemək və Afrika musiqisinin müşayiətindən zövq ala bilərsiniz. Marakeşdən gəlsəniz, Haddou tərəfindən mütləq dayanacaqsız.
10. Üst Atlas Bölgəsi
Mərakeşin ən təsirli hissələrindən biri olan Üst Atlas Dağları, Sahara Çölü istiqamətindədir. Tubkal Milli Parkını da ziyarət edə bilərsiniz, bu da ölkənin səyahətçiləri qış idmanları və açıq hava fəaliyyətlərinə üstünlük verən dağ zirvəsində ən yüksək zirvəni keçirir. Siz Asari və Berber kəndlərinin yamaclarında möhtəşəm mənzərədən, qırmızı evləri ilə diqqəti cəlb edə bilərsiniz. Xüsusilə, Asnidə yerli qidada qalmağınız və zövq alacağınız yerlər var.
11. Meknes
Fasın kraliyet şəhərlərindən biri olan və “Yaşıl Şəhər” ləqəbli Meknes’e Rabat yolu üzərindən getsəniz, şərab göbələklərinin istehsalının edildiyi palıd bağçalarını görə bilərsiniz. Şəhərə girdikdən sonra sükunət və sülh quruluşu ilə diqqət çəkən Molla İsmayıl türbəsini ziyarət edə bilərsiniz. Mavzoleyi səfərinizin sonra əvvəl Meknes’teki 27 qapının ən böyüyü olan Bab əl- Mənsura, sonra Köhnə Şehir’in ürəyində iştirak edən əl-Hədiyyə Meydanına doğru gedə. Şəhərdən 25 kilometr uzaqlıqdakı Molla İdris şəhərini və Faslılar tərəfindən müqəddəs sayılmasını və yaxınlıqdakı Roman vilayətinin Volubilis şəhərini görməyi unutmayın.
12. Ouarzazat (Varzazat)
Mərakeş gəziləcək yerlər siyahısında görmənizi tövsiyə edəcəyim son şəhər Ouarzazate (Varzazat) Səhra çölünün başlanğıcında olduğu üçün “Çölün Qapısı” ləqəbiylə xatırlanır. Bu, Fas film sənayesinin qərargahıdır, burada hər səfər siyahısına çəkiliş edilir. Musée du Cinema-da bu sənaye tarixi haqqında məlumat tapa bilərsiniz. Dəvələr və ya motosiklet ilə ətrafını gəzə biləcəyiniz məskunlaşma bölgəsində tarixi toxumanı görmək üçün Ait Banhaddou başda olmaq üzrə Ərəb Mahalleri’nin dar küçələrində gedə bilərsiniz.
