Sultanahmet gəzməli-görməli yerlər
1. Sultanahmet Meydanı
2. Sultanahmet məscidi
Sultanahmet Camii, məscidi və kompleksi Ayia Sophia qarşısında yerləşir. Vəqflər 1609-cu ildə İ.Əhmədin hakimiyyəti dövründə baş vermişdir. Açılış 1616-da edilsə də, 1619 ili tamamlandı. Şərq Roma imperiyasının Böyük Sarayı yerinə inşa edilən məsciddə komplekslər, madrasalar, məktəblər, bazarlar, kasr, darüşşifa, imaret və məzarlar var. İstanbulun yalnız altı minarəsi olan məscid olan Sultanahmet içərisində olan plitələrə görə “Sultanahmet məscidi” də adlanır. Sultanahmet’i görmək üçün ilk yer olan Sultanahmet məscidinin qübbəsi 33.6 metr yüksəklikdə, 43 metr yüksəklikdədir. 260 şüşəli bir binada olan mədrəsə, indi bir baş nazirlik arxivi olaraq istifadə edilir.
3. Ayasofya Muzeyi
Ayasofya Muzeyi dünya mədəni irsinin ən vacib üzvlərindən biridir. Sultan Məscidinin əleyhinə bir kilsə olaraq inşa edilən bina, İstanbulun fəthindən sonra 1935-ci ildə muzeyə çevrilən bir məscəyə çevrildi. Quruluşun 4-cü əsrdə tamamlandığı düşünülür. Bu dövrdə yanan bir kilsə yerinə daha böyük bir kilsə qurma qərarı verildi. Ayasofya’nın kərpic, daş və mərmərdən hazırladıqları memarlar Matematik Anthemios və Milet Isidorosdur. VI əsrdə tamamlanan ikinci kilsə yalnız memarlıq deyil, həm də siyasi və iqtisadi baxımdan zəngindir. 70 x 100 kvadratmetr olan bir bina, bir çox təmir işinə məruz qalmışdır. 40 penceresiyle Ayasofya’da kesinlikle görmeniz gereken bazı bölümler ve eserlər bunlardır: Hz. İsa və Peyğəmbər. Peyğəmbər imperator qapısı üzərində olan Məryəm Mozaika. İsa İ. Üst Qalereyada Leon Məscidi, Deesis və Komnenos Mozaiği, Henrik Dandolo Türbəsi, daha sonra Sultan Mahmud I, Sultan II dövründə qurbangah, çeşmə əlavə etdi. Selim Türbesi, I. Mahmud Kitabxanasıdır.
4. İstanbul Arxeoloji muzeyi
İstanbul Arxeologiya Muzeyi, Türkiyənin ən əhəmiyyətli arxeoloji əsərlərinin olduğu muzeydir. Sultanahmet gəziləcək yerlər deyildiyində ağla gələn ilk yerlərdən olan İstanbul Arxeologiya Muzeyinin meydana gəlmə təməlləri 1846da Damat Əhməd Fəthi Paşanın Köhnə Əsərlər Koleksiyonu’nun Aya İrini Kilsəsinə göndərməsi ilə atılmışdır. Kolleksiya üçün bir kataloq hazırlanaraq zamanla Çinili Köşk’e daşınmışdır və muzey müdiriyyətinə 1881-də Osman Həmdi Bəy gətirilmişdir. Bu gün görən muzey binası memar Aleksandr Vallaury tərəfindən tikilmişdir. Quruluş məqsədi Osmanlı əsərlərini qorumaq olsa da bir çox fərqli dövr və sivilizasiyanın əsərləri günümüzə qədər qorunaraq gəlmişdir. İstanbul Arxeologiya Muzeyində mütləq görməniz lazım olan əsərlərdən bəziləri bunlardır: ellinizm dövrdən Priene heykəli, MÖ. 5-ci əsrdən Satrap Lahti, Roma dövründən olan beş heykəl, İskəndər Lahtı, M.Ö. 5-ci əsrdə yabanı qaban heykəl, Assos Athena Tapınağı, Frig kerametidir.
5. Topkapı Sarayı
Topkapı Sarayı, İstanbulda yerləşən bir Osmanlı hanedan sarayıdır. Haliç və Boğazın hakim olduğu bir nöqtədə yerləşən saray, bir zamanda inşa edilmədi. Fatih Sultan Mehmedin iqamətgahı kimi zamanla qurulmuş əlavə binalardan ibarətdir. 1459-1465-ci illər arasında Topkapı təkcə yaşayış yeri deyil, həm də əsgərləri və dövlət məmurlarını yetişdirən Enderun Mektebi kimi istifadə edildi. XVIII əsrdə dynastik ailənin Dolmabahçe şəhərinə köçdükdən sonra 1924-cü ildə muzeyə çevrildi. Saray dörd həyətdən və hərəmdən ibarətdir. Hər bölmədə özünəməxsus xüsusiyyətləri vardır. Birincisi Arxeologiya Muzeyi, ikinci saray Ədliyyə Qülləsi, üçüncüsü isə məktəb şöbəsi, sonuncu isə hökmdar və ailə üçün ictimai fəaliyyətdir. Bütövlükdə gördüyünüz bəzi hissələr Divan-ı Hümayun, İftariye Cameri, Bağdat Köşkü, III. Ahmet Kitabxanası, Valide Sultan Otaq, Çift Cilveli, Harem Ağaları Taşlığıdır.
6. Yerebatan Sarnıcı
Bazilika Sarnıcı Şərqi Roma imperiyasının ən böyük yeraltı sarnıcıdır. Yerebatan, 15-ci əsrdə bazilika altında tikilmiş, 140 metr uzunluğunda, 70 metr enindədir. Bu dövrdə su, limandan təxminən 19 metr olan Belgrad Meşələrindən nəql edilmişdir. Bina 336 sütun üzərində dayanır. Osmanlı dövründə sarnıç olaraq istifadə edilən Yerebatan, 1980-ci illərdə bərpa edildikdən sonra açıldı.
7. Gülhane Parkı
Gülhane Parkı, Topkapı Sarayı’nın açıq bağı olaraq baxıldı. Dörd ildir saray bağı kimi istifadə edildikdən sonra XX əsrin əvvəllərində bir parka çevrildi. Gülhane Parkı, təxminən 100 hektarlıq bir ərazidə yerləşir, çay bağçaları və uşaq parkları vardır. Gülhane Parkı da Tanzimat Fermanın yeri və Atatürkün ilk dəfə Latın əlifbası olduğu yer olaraq bilinir. Gülhane Parkı qeyd olunduğunda, Nazim Hikmətin “Ceviz Ağacı” şeiri ağla gəlir. Bu şerdə Nazım’ın Gülhane Parkında gözləyən polis məmuru, ceviz ağacına çıxdı və sevgilisi nə də polisə xəbərdar olmadığını izah etdi: “Mən Gülhane Parkında bir palıd ağacıyam. Nə bilirsə, polis bilir. ”
8. Haseki Hamamı
Haseki Hamamı, Hamam Ayasofya qarşı. 1556-1557-ci illərdə Mimar Sinan tərəfindən etdirilən hamam Hürrem Sultanın tələbi ilə hazırlanmışdır. Hamamın qadın və kişi hissəsi 75 metrlik divarla ayrılır. Uzun müddətdir bağlı olan Haseki Hamami, bir muzey olaraq təşkil edilmiş olsa da Xalça və Kilim Satış Noktası olaraq istifadə olunur.
9. Alman Çeşməsi
Alman Fəvvarəsi, Sultanahmet Meydanında məşhur fəvvarə. Alman imperatoru II. Wilhelm’in səfəri üçün Almaniyada fəvvarə qismən ölkəmə köçürüldü. Qızıl örtülmüş səkkiz sütunlu fəvvarə 1901-ci il yanvarın 1-də parçalanaraq xarici çini birləşdirdi və bu gün açıldı.
10. İlanlı Sütun
Serpent Sütun, Sultanahmet’in ən məşhur əsərlərindən biridir. Tunç tərəfindən hazırlanan əsər, üç iliyi heykəl qoydu. Şərq Roma dövründən, Dikili və Trikotaj Kolonundan qalan qalıqlar həmin dövrdən qalan üç əsərdən biridir. XIX əsrdə qazıntılar əsnasında yunanlara qarşı barbarlıq kimi qəbul edilən Serpentin Sütunu çıxdı. Əsərin rəhbəri Arxeologiya Muzeyində, ikincisi Londondakı Britaniya Muzeyindədir.
11. III. Ahmet Çeşməsi
III. Əhməd Çeşmesi, Topkapı Sarayı’nın həyətinin qarşısında bulaq. Osmanlı dövründə inşa edilən kvadrat fəvvarələrdən ən gözəl, III. Əhməd Çağlayan, Mehmet Ağa tərəfindən 1728 və 1729-cu illərdə inşa edildi. Kvadrat bulaqda beş qübbə var. Hər küncdə fəvvarə və fəvvarələr bölmələri var. Çeşmenin çini və dekorativ prosesləri araşdırmağa dəyər bir yerdir.
12. Arasta bazarı
Arasta Çarşı, Sultanahmet Camii’nin güneyinde, Torun Sok’ta yer alır. Çarşı Külliyenin arxeoloji sahəsi olaraq inşa edilmiş və 1980-ci illərdə təmir edilmişdir. Xalça, kilim, dəri malları və turistik mallar bu bazarda dükanlarda əldə edilə bilər.
13. Aya İrini Muzeyi
Hagia Irini Muzeyi Topkapı Sarayının həyətində köhnə bir kilsənin çevrilmiş bir versiyasıdır. 1846-cı ildə Damat Əhməd Fəthi Paşa Türk muzeyinin əsaslarını qurmaq üçün burada bir sıra əsərlər toplayıb. Bu əsərlər sonra Çin pavilyonuna köçdüyünə baxmayaraq, bina bəzi fəaliyyət və konsertlər üçün istifadə olunur.
14. Türk İslam Əsərlər Muzeyi
Türk İslam İncəsənət Muzeyi, İbrahim Paşa Sarayında Türk İslam əsərləri sərgilənən muzey. XVI əsrdə tikilmiş bina, Böyük Vizir İbrahim Paşaya verildikdən sonra müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilmişdir. 1914-cü ildə muzeyə çevrilən bina öz yerini köçürdü. Muzeydə Türk, İslam, Qafqaz, İran, Anadolu və Səlcuq dövrünə aid qiymətli əsərlər görülə bilər.
15. Soğukçeşmə küçəsi
Soğukçeşme Sokağı, Topkapı və Ayasofya arasındakı küçədir. Yeniləmələrdən sonra adı eyni adlı küçə, İstanbul havaını əks etdirən bir küçəyə çevrildi və bəzi evlər bir hostel olaraq istifadə etməyə başladı.
16.Cağaloğlu Hamamları
Cağaloğlu Hamam XVI əsrdə inşa edilən hamamdır. Barok arxitekturası ilə inşa edilən hamam Ayasofya məscidinin məqsədləri üçün tikilmişdir. 18. III əsrdə su və ağacın yüksək istehlakına görə böyük vanaların tikintisidir. Mustafa qarşısında son hamam qadağan edildi. 2003-cü ildə dünyanın ən yaxşı hamamı seçildi.
17.Trikotaj kolonu
Trikotaj kolonu Şərq Roma dövrünə aid bir əsərdir. Binanın dəqiq tarixi, Sultanahmet Meydanı içərisindəki hipodromdan olan Yılan Sütunu və Dikili’nden sonra olan abidələrdən birinin məlum deyil. Yivli daşdan hazırlanmış abidə 20,68 metrdir. Bunun üzərindəki bürünc sahəsi Latın dilində sökülmüşdür.