Gəzməli-görməli yerlər – Meknes
1. Mansur qapısı (Bab El Mansour)
Şəhərin simvolu sayılan Mənsur Qapısını Meknes görüləcək yerlər siyahısının ilk sırasında sizlərə izah etmə səbəbim, tikilinin ölkə daxilindəki türdeşləri arasında ən böyüyü və əzəmətlisi olmasıdır. Tikintisinə Molla İsmayıl dövründə başlanılan və oğlu Molla Abdullahın taxtda olduğu 1732-ci ildə tamamlanmışdır. Eyni zamanda olduqca xoş bir arxitekturaya malikdir. Divarları saxsı mozaikaları və kaligrafi-mək naxışlarla bəzədilmiş binanın hər iki tərəfində yerləşən Korint tərzi sütunlar, Marakeşteki bir saraydan talan edilərək buraya gətirilmişdir.
2. Ebu İnaniye Mədrəsəsi (Bou Inania Madrasa)
Böyük Məscidin dərhal qarşısında yer alan Əbu İnaniye Mədrəsəsinin inşa prosesi 1341-ci ildə Şəxsi hökmdarı Əbu al-həsən Əli ibn Othman tərəfindən başlanmışdır. İslam memarlığının ən gözəl nümunələrindən biri olaraq göstərilən dini təhsil mərkəzinin tamamlandığı ildə 1358-ci ildə tikilmişdir. Mədrəsənin iç qismi çini, divar və qapı bəzəmələri və taxta oyma kimi klassik Mərakeş stili elementlərlə zənginləşdirilmişdir. Tikilinin damına çıxsanız, olduqca xoş şəhər mənzərəsi ilə qarşılaşa bilərsiniz.
3. Dar Jamai Muzeyi
4. Molla İsmail’in Anıt Məzarı (Mausoleum of Moulay İsmail)
Meknesi 17-ci əsrdə paytaxt halına gətirən və şəhərə qızıl çağını yaşadan döyüşçü kralın əbədi istirahatgahı mövqeyindəki Molla İsmayılın Abidə Məzarı, 18-ci əsrdə inşa edilmişdir. Mərakeşdə ziyarətə açıq yeganə abidə məzar mövqeyindəki quruluş, planındakı zənginlik və ustalıq görə İslam memarlığının ən yaxşı nümunələri arasında göstərilir. Xüsusilə divarlarda və zəmində istifadə edilən saxsılar, olduqca xoş bir atmosfer yaradır. Abidə məzar YUNESKO-nun bərpa üçün təzyiq etməsi səbəbilə 2016da səfərə bağlanmışdır. Tarixi tikilinin, işlərin tamamlanmasının ardından 2018 ili içərisində təkrar açılması planlaşdırılır.
5. Dar El Makhzen
Meknesdə ziyarət yerləri siyahısına daxil olmaq haqqına layiq olan Dar El Makhzen, şəhərin yaxınlığında El Mechouar Stinia şəhərində yerləşir. Molla İsmayıl, bu quruluşu da daxil olmaqla, taxt olduqda çox sayda saray inşa etdi. Ancaq bunlar yalnız günümüzə qədər çatdı. Sarayın tamamlanmasından sonra kral ailəsi tərəfindən istifadə edilir. Bu səbəblə, müdafiə divanlarını gəzərək və bədii möcüzələr kimi görünən qapılardakı gözəl işçiliyi araşdıraraq, sahilində bağlanan binanın möhtəşəmliyini asanlıqla başa düşə bilərsiniz.
6. Qara Yeraltı Həbsxana (Prison de Kara)
Şəhərin cənazələri xaricində olan Kara Yeraltı Cezaevleri, Molla İsmayılın ölkəni idarə etdiyi 17-ci əsrdə istifadə edilməyə başladı. İspaniyadan və Portuqaliyadan olan xristianlardan ibarət olan 50-dən çox məhbusun məhv edilməsi üçün istifadə olunan həbsxana çox sayda yeraltı yer tutur. Çox acınacaqlı bir atmosferi olan bir binanın dəhlizlərindən keçərkən, bir çox hissəni, xüsusən məhbuslara bölünmüş hüceyrələri araşdırmaq şansını əldə edə bilərsiniz.
7. Volubilis
Şimali Afrikada ən yaxşı saxlanılan antik qəsəbələrdən biri olan Volubilis, 3-cü əsrdən bəri Berbers və Romalılar tərəfindən istifadə edilmişdir. Mavritaniya Krallığının paytaxtı olduğu düşünülmüş qədim şəhər, qalıqlarında qazıntılar nəticəsində günəş işığı mozaika ilə tanınır. Zəlzələlərdən sonra 18-ci əsrin ortalarından etibarən Meknesin tikintisinə talan edilmiş tarixi qəsəbəyə gedərkən məbədlərin, xristian post-xristian dinlərinin və qələbələrin, məscidlərin xarabalıqlarını görə bilərsiniz.
8. Bab El Khemis qapısı (Bab El Khemis Gate)
Şəhərin tarixi qəsəbəsinə giriş və çıxış üçün 12 nöqtədən birinə sahib Bab əl-Khemis Gate, 1673-cü ildə inşa edildi. Ümumiyyətlə, səyyahlar və yerli insanlar Bit Pazanı nəql etmək üçün istifadə etdikləri qapıya çatmaq üçün bağları əhatə edən bir yola keçməlidirlər. Tur otobüslerinin dayanma yeri olan quruluş, kemerli keçid bölümünde yer alan operasyon ve ihtişamla dikkat çəkir.
9. Lahdim Meydanı
Molla İsmayıl, şəhərin tarixi hissəsinə bağlı olan Lahdim Meydanının dizaynını şəxsən müstəqil Mansour Gate ilə dizayn etmişdir. Meydanda kral elanları və qeyd etmələr, xüsusilə uzun müddət hərbi mərasimlər üçün istifadə edildi. Bu gün dini bayram və çıxışları keçirən şəhər gündəlik həyatı müşahidə etmək üçün ən yaxşı yerdir. Küçə musiqiçilərinin ifa etdiyi plazalardan bəziləri kafelər və restoranlarla örtülüdür. Yerli lezzetlərin dadına baxa biləcəyiniz bu yerlərin arxasında bir örtülü bazar var.
10. Lahboul Zoo
Uşaqlar, Meknesdə vaxtlarını istifadə etmək üçün ziyarət yerləri siyahısına əlavə edə biləcəyi Lahboul Zoo, adının botanika bağlarında yerləşir. Mədinədəki ən əhəmiyyətli turistik yerlərdən olan zoo, əsasən Şimali Afrikada yaşayan canlılara ev sahibliyi edir. Test tarixindən sonra sizə Volubilisdən gətirilmiş sütunlarla zəngin olan bağları ziyarət etməyi məsləhət görürəm.
11. Kral sarayı
18-ci əsrdə sülalənin üzvləri tərəfindən istifadə edilən Kral sarayı, Mansur Kapısı və Molla İsmayılın Memorial Mausery’sindən bir neçə addım uzaqlıqda istifadə edildi. İsmayıl Raufun babasına olan hörməti ilə bərpa etdiyi saray indi bir otel olaraq fəaliyyət göstərir. Bahçeler fəvvarələrlə bəzədilib və hər iki mərtəbədə olan otaqlar yaşayış vahidi kimi istifadə olunur. Möhtəşəm görünüşü ilə diqqəti cəlb edən interyerin dərhal yanında olan Meknes Royal Golf Club yerləşir.
12. Nejjarine məscidi
Şəhərin adına “yüz minaralı şəhəri” kimi təqdim edən Nejjarine məscidi Meknesin tarixi hissəsində yerləşir. Dini quruluş, ən qədim növlərdən biri olan Murabits bölgəni idarə etdiyi 11-ci əsrdə inşa edilmişdir. Möhtəşəm minarələr sayəsində, Medine küçələrində gəzərkən asanlıqla fərqlənə biləcəyiniz məscid diqqətlə təmir işlərinə görə bir müddət bağlı qalır. Ancaq ehtiyatlı olmaq üçün vaxt ayırsanız, bir-birinizin gözəl şəkillərini çəkə bilərsiniz.
13. Molla İdris şəhəri
Həcc ziyarəti sayılan Molla İdris Köyü, Meknesə 25 kilometr məsafədə yerləşir. Zerhoun dağının ətəklərində yerləşən iki təpənin arasında, Fələstin tarixində əhəmiyyətli bir rəqəm olan Molla İdris, Məhəmmədin nəslindən gəlir. Artıq ən maraqlı şey, Fələstin tarixində ilk sülalələrin qurucusu olan Mulla İdrisin məzaridir. Bir sallanın xatirəsini xatırladan bir məzarı xaricində, bazarda dükanlara vaxt ayırmaq olar, əgər hələ ziyarət etməsəniz, 4,5 kilometr uzaqda Volubilisə gedə bilərsiniz.
14. Böyük məscid
Ebu İnaniye Mədrəsəsinin əleyhinə olan Böyük Məscid, 11-ci əsrdə Murabıtların aparıcı liderlərindən biri olan Sultan Mulla İsmayılın sifarişi ilə tikilmişdir. 2700 kvadrat metrdən artıq möhtəşəm bina, hələ də fəaliyyət göstərən zəngin bir kitabxana Müqavilər tərəfindən təsis edilmişdir. Ən maraqlı hissələrə görə, 11 qapı və 143 taxtası tikilmiş qapılar, qırmızı qübbə və yaşıl çini bəzəkli minarələrə malikdir.
15. Agdal Sistern
Meknesə gedəcək yerlərin son təklifi 17-ci əsrdə sultanın bağçalarının və bağlarının su ehtiyaclarını ödəmək üçün tikilmiş Ağdal Sarnıcıdır. Kral stables və ərzaq anbarlarına yaxın olan sarnıç, isti günlərdə yerli ictimaiyyətə və səyyahlara sərinləmək imkanını təqdim edir. Səhərsiz quruluşu ilə yeməkxananın ətrafı gəzinti üçün ideal yerlərdəndir.