Hava nəqliyyatı bu gün Azərbaycanın da layiqli oyunçu olduğu, artan potensiala sahib bir rəqabət bazarıdır.
Ölkənin əlverişli coğrafi mövqeyinə görə əsas hava limanı sərnişin və yük yolunda lazımi yerdə və lazımi vaxtdadır. Azərbaycanın ilk və aparıcı habı olan Heydər Əliyev Beynəlxalq Hava Limanı Avropa ilə Asiya arasındakı bağlayıcı adlandırılır.
Son onilliklərdə Azərbaycanın sərnişin və yük daşınması seqmenti artmaqdadır, hava limanında nəinki sərnişin axını, eyni zamanda, bədxahların sayını artırır. Paradoksal haldır ki, narazı aviasərnişinlərin əsas hədəfi məhz hava limanıdır.
O, tez-tez tənqidlərə məruz qalır və bu da Azərbaycanda əcnəbi aviaşirkətlərin və ucuz biletlərin olmaması ilə bağlıdır.
Narazılıqlar onunla bağlıdır ki, “Azərbaycan Hava Yolları” milli aviadaşıyıcısı Azərbaycan bazarına daxil olan yeni şirkətlərə “mane” törədir və rəqiblərini ölkə aeroportuna buraxmamağa çalışır. Bu da yüksək qiymətlərin və əhalinin avianəqliyyatdan az istifadə etməsinə səbəb olur.
Bu, belədirmi? İctimai fikirləri və güclənən narazılıqları artıran şayiələri müzakirə edək.
Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu – “Skytrax” tərəfindən beş ulduzlu nüfuza malik olan hava limanının rəhbərliyi həmişə yeni sərnişinlərin və hava daşıyıcılarının cəlb edilməsində maraqlıdır.
“Azərbaycan Hava Yolları” milli aviaşirkətinin xarici aviadaşıyıcıların Azərbaycan hava limanlarına uçuşlarını qadağan etməsi üçün əsası yoxdur. Əks təqdirdə, hava limanlarında beynəlxalq və daxili reyslər həyata keçirən yalnız azərbaycanlı daşıyıcılar olardı.
Hər hansı bir modifikasiyada olan sərnişin təyyarələrini qəbul edən, o cümlədən, sərnişin və yük terminalı, priori, uçuş-enmə zolaqları olan böyük bir hava mərkəzi xarici hava yolları olmadan mümkün deyil”, – Heydər Əliyev Beynəlxalq Hava Limanının direktoru Teymur Həsənov deyib.
Onun sözlərinə görə, artıq üçüncü ildir ki, Bakı aeroportu postsovet məkanında bütün hava limanları arasında ən yaxşısı nominasiyasında lider olaraq qalır (Skytrax World Airport Awards). Hər il beş milyona qədər sərnişinə xidmət göstərən dünya hava limanları siyahısında üçüncüdür (Bu gün paytaxt hava limanında sərnişin daşımalarının həcmi dörd milyonu keçib). Keçən il sərnişin axınının daha da artması ilə əlaqədar olaraq, Bakı hava limanından 16 yeni istiqamət açılıb.
Hava limanı gəlirləri sərnişinlərin xərci deməkdir. Nəticə etibarilə Azərbaycan hava limanına nə qədər çox təyyarə gələrsə, maliyyə dövriyyəsi və əhalinin hərəkətliliyi bir o qədər yüksək olar.
Fərqli alternativlər çox sayda fərqli və geniş istiqamət seçimi, bu isə aşağı bilet qiymətləridir. Əgər Bakının hava limanı alternativ aviaşirkətlərə qapalıdırsa, bazarda rəqabət yoxdur deməkdir.
Ancaq, paytaxt hava limanının direktorunun sözlərinə görə, xarici aviaşirkətlər heç bir məhdudiyyət olmadan Azərbaycana uçuşlar təşkil edə, o cümlədən, Azərbaycan hava limanından digər şəhərlərə uçuşlar həyata keçirə bilər (“azadlığın beşinci dərəcəsi” kimi adlandırılır).
2018-ci ildə bizim aeroporta 36 xarici aviaşirkət, Turkish Airlines, FlyDubai, Aeroflot, UIA, Air Arabia, S7 Airlines, Qatar Airways, Utair, Lufthansa, SCAT və başqa hava limanları da daxil olmaqla, müntəzəm uçuşlar həyata keçirib. Beynəlxalq reyslərin əksəriyyəti Bakı hava limanından, xarici aviaşirkətlər tərəfindən yerinə yetirilir.
Heydər Əliyev adına Beynəlxalq Hava Limanından bildirilir ki, şirkət uzunmüddətli əməkdaşlığa maraqlı olduğundan bütün yeni xarici hava yolları və hava limanlarına xüsusi endirim dərəcələri təklif edir.
Ancaq qeyd etmək lazımdır ki, hər bir aviaşirkət mümkün riskləri nəzərə alaraq müəyyən bir ölkəyə yeni reys açıb-açmayacağına özü qərar verir. Qeyd etmək lazımdır ki, aviaşirkət, əvvəla, beynəlxalq turizmdən yüksək gəlir əldə edəcəyi ölkəyə uçuşlar təşkil edəcək. Buna görə də Azərbaycan turizm sektorunu inkişaf etdirərək ölkəyə çox sayda turist cəlb edir:
“Rəqabət cəlbedici və faydalıdır. Belə ki, sərnişin ucuz qiymətlərlə səyahət etmək üçün geniş seçim imkanlarına malik olur. Mərkəzin məqsədi müxtəlif xarici aviaşirkətlər tərəfindən hava limanına maksimum sayda uçuş təklif etməkdir.
Buna görə xarici aviadaşıyıcıların cəlb edilməsi və yeni uçuşların açılması istiqamətində fəal işlər davam etdirilir ki, bu da turizmin inkişafı, iqtisadi artımın təmin edilməsi, ölkədə yeni iş yerlərinin yaradılması üçün əlavə stimul rolunu oynayır”.
Beləliklə, azərbaycanlıların yaxın illərdə yeni istiqamətlərin açılmasına və geniş hava yolu seçiminə ümid etmək üçün əsaslı səbəbləri var. Səyahət çantalarını hazırlamağın vaxtıdır!