Azərbaycanda turizm fəaliyyəti lisenziya tələb olunan istiqamət növlərinin siyahısından çıxarıldıqdan sonra ölkədə turizm şirkətləri artmağa başlayıb. Bu da özü ilə bərabər məsuliyyətsizliklər gətirib.
Bunlardan biri də turizm şirkətlərinin müştərilərə təklif etdikləri tur paketlərlə bağlıdır. Belə ki, xarici ölkələrə getmək istəyən müştərilərə yalnız rusdilli bələdçi təqdim edən şirkətlər mövcuddur. Təbii olaraq, bu da Azərbaycandilli müştərilərin narazılığına səbəb olur.
Bununla bağlı Azərbaycanda fəaliyyət göstərən turizm şirkətlərindən birinin nümayəndəsi Şəfiqə Fərzəlibəyli Primetime.az-a danışarkən bildirib ki, ölkədə bu cür təkliflər edən turizm şirkətləri mövcuddur:
“Onlar icazəsiz bu cür təkliflə çıxış etsələr də, əslində müştərinin istəyi nəzərə alınmalıdır. Yəni, müştəriyə tur paket təklif edəndə bələdçi olaraq onların fikri öyrənilməlidir – Rusdilli və ya Azərbaycandilli olsun. Bəzi insanlar rus dilini bilmirlər. Təbii olaraq, həmin şəxslər getdiyi ölkə, tarixi, mədəniyyəti haqqında məlumat verilən zaman çətinlik çəkəcək, başa düşməyəcəklər. Əgər müştəri rus dilində bələdçi istəyərsə, o zaman həmin xidmət təmin edilməlidir. Bu, yalnız yerli vətəndaşlara deyil, ölkəyə gələn qonaqlara da aiddir. Xaricdən gələnlərin əksəriyyəti – xüsusilə ərəb ölkələrindən, Hindistandan gələnlər – ingilis dilini yaxşı bilmirlər. Həmin turistlər öz dillərində bələdçi istəyirlərsə, təqdim edilməlidir ki, verilən məlumatları anlaya bilsinlər. Çünki çox insan Azərbaycanın tarixi ilə maraqlanır. Həmçinin Azərbaycandan digər ölkələrə səyahət edənlər də getdikləri yerin tarixinə bələd olmaq istəyirlər”.
Müsahibimiz qeyd edib ki, xarici ölkələrə gedən vətəndaşlar arasında rusdilli bələdçilərə üstünlük verənlər kifayət qədərdir:
“Elə müştərilər var ki, bu istəklə müraciət edirlər. Bununla yanaşı, Azərbaycandilli bələdçiləri seçənlər də çoxdur. Bu zaman müştərilər qruplara bölünməli və uyğun bələdçilər təyin edilməlidir. Ola bilməz ki, bir müştərinin fikri daha üstün tutulsun, digərlərinin fikri nəzərə alınmasın. Çünki hamı eyni ödənişi edir. Eyni yerlərə gedirlər, eyni saatlarda gəzirlər, sadəcə bir qism müştərini rusdilli, digərlərini Azərbaycandilli bələdçilər müşayiət edir. Hətta elə müştərilər var ki, Avropa turlarına bələdçilər istəmirlər. Bu gün əksər ölkələrdə Azərbaycanda olduğu kimi bütün muzeylərdə hər bir məlumatlar yerləşdirilib. Dil problemi olmayanlar bu seçimdən də istifadə edirlər. Ümumiyyətlə, dediyim kimi müştəri tur paketlərə müraciət edən zaman hara getmək istədiyi, neçə ulduzlu otellərə üstünlük verdiyi, yeməklə bağlı seçimləri, o cümlədən bələdçilərlə bağlı məsələ mütləq öyrənilməlidir. Çünki hər zaman müştərinin istəyi önəmlidir”.
Azərbaycan Turizm Assosiasiyası (AzTA) sədrinin müşaviri Müzəffər Ağakərimov isə bildirib ki, Avropa ölkələrinə gedən müştərilərə rusdilli bələdçilərin təklif edilməsi bir qədər məntiqsizdir:
“Təbii ki, müştəri rusdilli deyilsə…Əgər müştəri rus dilini bilmirsə, bələdçilər məlumatları onlara necə ötürə bilər? Hər bir halda müştərinin istəkləri nəzərə alınmalıdır. Xidmət sahəsində ən birinci amil müştərinin istək və arzularıdır. İstəyir bələdçi olsun, istəyir barmen, xadiməçi, satıcı və s. Xidmət sahəsini peşə seçən adamlar bilməlidirlər ki, müştərinin istəkləri ön planda gəlir. Tutaq ki, mağazada işləyirsə, geyimləri təqdim etməli, mövcud suallarla bağlı ətraflı məlumat verməlidirlər. Məcburi xidmət ola bilməz”.
M.Ağakərimov bildirib ki, turizm şirkətləri işlərini elə qurmalıdırlar ki, müştəriləri cəlb edə bilsinlər:
“Buna necə nail olmaq olar? İlk növbədə müştərilərlə ünsiyyət qurmağı bacarmaq, onların istək və arzularını həyata keçirmək, hansı ölkəyə gedirsə, haqqında ətraflı və düzgün məlumat vermək, müştərini aldatmamaq, onun hüquq və vəzifələrini qorumaq, suallarını cavablandırmaq lazımdır. Bununla yanaşı, şirkətlər yeni turizm xidmətləri təklif etməlidirlər. Bu gün hamı qeyri-adi xidmətlər istəyir. Bu baxımdan şirkətlər öz üzərlərində mütəmadi işləməlidirlər, müxətlif turizm növləri təqdim etməlidirlər. Qış, çimərlik, yaşıl kənd və s. turizmləri ilə müştərilərə seçim şansı verməlidirlər”.
