Üsküp -Gəziləcək Yerlər
1. Makedonya Meydanı
Makedoniya Meydanı (Плостад Македония), Üsküpdəki ən böyük və ən məşhur meydandır. Vardar çayının sahillərindəki bu kvadrat 18.5000 m2 sahəsi var. Şəhərin mərkəzi olaraq qəbul edilən bu meydanın ətrafında bir çox mühüm binalar var. Böyük İskəndər Böyük və Rustik Saray bu bölgədə əhəmiyyətli binalardır. Yaxın zamanda yenilənmiş meydanın ortasında, Böyük Böyük İskəndər (Vojen na kož) bütün görkəmindədir.
2. Daş Köprü
XV əsrin Üsküp şəhərində tikilmiş Taşkörpü (Kəmən məst) bizim siyahımızda yer tutan yerlərdən biridir. Memarı Sinan olduğu düşünülən körpü, Fatih Sultan Mehmet Körpüsü, Fatih Körpüsü, Vardar Körpüsü, Dušan (Duşan) Körpüsü kimi adlarıyla də bilinməkdədir. 12 araqlı körpü 214 metr uzunluğunda və 6 metr enindədir. Taş körpüsü tarixində bir neçə dağıntıya məruz qalmışdır. 1944-cü ildə körpü üzərində natsistlər tərəfindən qoyulan partlayıcılar şəhərin azad edilməsi ilə təsirsizləşmişdi. Böyük zəlzələdən sonra təmir işləri ilə qorunurdu. Üsküpün iki sahili arasında nəqliyyat təmin edən körpü bu gün yalnız açıqdır.
Üsküp qalası
Vardarın şimalında yerləşən Skopje qalası (Skopsko Kale) şəhərin tarixi quruluşudur. VI əsrdə tikilmiş bina, zəlzələnin dağılmasından sonra 10-11-ci əsrlərdə yenidən qurulmuşdur. 1963-cü ildə meydana gələn zəlzələdə ziyan görən qala bu vəziyyətdə qaldı. Evliya Çələbinin məşhur “Travelname” adı bu yerdən xatırlanır. Skopye və gözəllikləri gözəl yerdən görmək mümkündür.
4. Mustafa Paşa Məscidi
Skopyedə olan köhnə Osmanlı məscidlərindən biri olan Mustafa Paşa Məscidi (Мустафа-пашина џамија) Yavuz Sultan Səlim və II. Bu adı Beyazid teğmen Mustafa Paşanın tikintisinə bağlıdır. 1492-ci ildə inşa edilən şüşə minarəsi 47 metr yüksəkdir. Şanlı quruluş uzun müddətli bir yeniləmə işi görməməsinə baxmayaraq, bütün xəyalları ilə ayaqda qaldı. 1963-cü ildə meydana gələn zəlzələdə ziyan görən Türk Əməkdaşlıq və Koordinasiya Agentliyi, 5 ildir bina yeniləyərək binanı yenidən açdı. Mustafa Paşa, camın yanında və qızı Hatun qəbirlərindəki saqqalda görülə bilər.
5. Davut Paşa Bath
Sədrəzəm Davut Paşa tərəfindən etdirilən Davut Paşa Hamamı (Даут-пашин амам), Daş Köprü’nün yanında olan ikiqat hamamdır. Şəhərdə İsa bəy Bath ilə birlikdə yaşayan iki hamamdan biridir. 15-ci əsrdə inşa edilmiş bu vanna indi İncəsənət Milli Qalereyası kimi istifadə olunur. İki qübbəli vanna ayrı hamam kimi tikilmişdir. Muzey olaraq istifadə edilən hamamda sərgilənən kolleksiya 18 və 19-cu əsrlərə aid əsərləri ehtiva edir.
6. Kapan Han
Üsküp’teki bir digər əhəmiyyətli Osmanlı əsəri olan Kapan Han (Капан ан), 15-ci əsrdə etdirilmiş olub ümumi 1086 kvadrat metrə. Hünərdə iki girişli 44 otaq var. Bu gün hanarda bir restoran var.
7. Juicy Han
XV əsrdə İshak bəy tərəfindən tikilmiş olan Sulu xan (Suleyman), adını xananın yaxınlığında su təchizatından almışdır. 1963-cü ildə meydana gələn zəlzələdə böyük ziyana uğrayan bina təmir olunub və indi Skopye Universitetinin Gözəl Sənətlər Fakültəsi olaraq istifadə olunur. Sulu Xan’da, köhnə rəsm və xəritələrin göründüyü kiçik bir muzeyə də baxa bilərsiniz.
8. Kurşunlu Han
Kurşunlu Han (Kurşumli An), 1550 illik bir han Molla Muslidun Hoca tərəfindən edilmişdir. Xan bir müddət həbsxanada istifadə edilmişdi. Xanının girişi depo və heyvanların birləşdiyi yerdir və yuxarı mərtəbədəki otaqlar istirahət üçün istifadə olunur. 1904-cü ildən başlayaraq, keçmiş funksiyasına bərpa olunan güllə parçaları Birinci Dünya müharibəsində sökülmüşdür.
9. Double Bath
İki banyolu (Çiftə Amam) 1531-ci ildə İsa Bey tərəfindən tikilmişdir. Üsküpdəki ikinci Hamam, Vanna otağı, adını, kişilər və qadınlar üçün iki girişdən alır.
10. Murat Paşa Məscidi
Üsküpə gedəcək yerlər siyahımızdakı ən gözəl məscidlərdən biri olan Murat Paşa Məscidi (Sultan-muratova џamiја) 1463-cü ildə tikilmişdir. Osmanlı komandiri Yiğit Paşa tərəfindən yıxılan St. George Manastırı yerinə tikilən Murat Paşa məscidi, ən möhtəşəm Osmanlı əsərlərindən biri olaraq qəbul edilir. Gözəl interyerin yanında, taxta dam da diqqəti çəkir.
11. İsa bəy məscidi
Üsküpün başqa bir məşhur məscidi olan İsa bəy məscidi 1475-ci ildə İsa bəy tərəfindən tikilmişdir. Avropanın yeganə Səlcuq məscidində olan İsa bəy məscidi iki qübbəyə malikdir. 5 həyət İsa ölümündən sonra yaddaşda qurulmuşdur.
12. Makedoniya zərgərlik
Pella Meydanında yerləşən Makedoniya Mücevherlər (Porto Makedoniya), yaxın zamanda inşa edilmiş strukturlardan biridir. Makedoniyanın müstəqilliyinin 20 illik yubileyinə həsr olunmuş taca 193 kvadrat metr mərmərdən hazırlanıb. 21 metr yüksəklikdəki bina 4,4 milyon Avroya başa gəldi. Tak haqqında İskəndərin təsvirləri var. Tıxanın iç hissəsi daxili hissələrə, lift və merdiven hissəsinə və bir xatirə mağazasına malikdir.
13. Bey (Fuedal) qülləsi
Bey Qülləsi (Fəyəlnə kula) 17-ci əsrə aid 14 metrə yüksək qüllədir. Üsküpün mərkəzində yerləşən Bey Qülləsinin ən qədim binası 1,5 metr qalınlığında bir divarı var və müdafiə məqsədləri üçün istifadə olunur. Müdafiə məqsədləri üçün istifadə edildiyi bir Türk aristokratına aid olduğu düşünülür.
14. Saat Qülləsi
XVI əsrdə qurulan Saat Qülləsi (Saat qula Skaopya) Üsküpün simvollarından biridir. Saat qülləsinin namaz vaxtlarına riayət etməsi lazım olduğu dövrlərdə inşa edilən bu qüllə, Osmanlı imperiyasında qurulan ilk saat qülləsi olduğundan çox vacibdir. Saat Macarıstandan gətirildi. 1963-cü ildəki zəlzələdən sonra orijinal saattan itdiyi üçün, bugünkü saat İsveçrədən gətirildi.
Arxeologiya Muzeyi
Üsküpün ən əhəmiyyətli muzeylərindən olan Arxeologiya Muzeyi, 2009 və 2014 arasında inşa edilmişdir. Muzey binası Makedoniya Respublikasının Milli Arxivi kimi də istifadə olunur. Vardar kəndi üzərində yerləşən Arxeologiya Muzeyi Makedoniya Meydanı qarşısında. Xarici arxitekturanın yunan stili də abidə əhəmiyyətlidir.
16. İsak Bey Məscidi
İshak Bey Məscidi 1438-ci ildə İshak Bey tərəfindən tikilmişdir. Türk Ordusunun komandiri olan İshak bəy Üsküp fəthini həyata keçirən ordunun önündə idi. Mavi tonlarla bəzədilmiş bina, 1689-cu ildə çıxan yanğında böyük ziyana uğrayıb, lakin sonra yeniləşdirmə işi ilə yenidən istifadə edildi. Məsciddə yerləşən türbənin bir hissəsi ümumiyyətlə quruluşa əməl edənlərə bölünür. Köhnə Çarşı’nın şimalında yerləşən İshak Bey Məscidi minarəsi 30 metr yüksəkdir.
17. Köhnə Train Station
Köhnə Demiryolu İstasyonu və Skopje Şəhər Muzeyi (Muzeј na grad Skopje) şəhərin əhəmiyyətli strukturları arasındadır. Köhnə Demiryolu İstasyonu 1938-ci ildə Velimir Gavrilovik tərəfindən Bizanslı təsirlərlə müasir bir üslubda inşa edilmişdir.
18. Makedoniya Mübarizə Muzeyi
2008-ci ildə tikintisinə başlayan Makedoniya Mübarizələr Muzeyi (Muzeј na Makedonskça Borba), 8 Sentyabr 2011-ci ildə müstəqillik elanının 20 illiyi ilə açıldı. Osmanlı dövründən Yugoslaviya müstəqillik dövrünə qədər olan bir sərgi Arxeologiya Muzeyi, Soyqırımı Muzeyi və Vardar dərəsi arasında olan Makedoniya Mübarizə Muzeyində görünə bilər. Muzeydə 109 mum heykəlləri və 16 rəsm var.
19. Makedoniya Milli Muzeyi
Makedoniyanın ən qədim muzeylərindən olan Makedoniya Milli Muzeyi (Muzeј na Makedoniya), üç ayrı muzey birləşməsi ilə həyat gəlir. 1924-cü ildə açılmış Makedoniya Milli Muzeyi arxeologiya, tarix və etnoqrafiya birləşdirərək qurulmuşdur. Makedon Xalq Muzeyi kimi tanınan bu muzeyin daimi sərgilər, həm də müvəqqəti sərgilər var.
20. St. Ohrid Kliment Katedrali
St. Ohrid Kliment Katedrali (Соборна црква), II. Hz. Məryəm Katedralinin yandırılmasından sonra, şagird cavab verə bilmədiyi üçün Dimitrija Solunski çıxış etməyə başladı. 1970-ci ildə memar Slavko Brezovski tərəfindən başlanan tikinti, pravoslav arxitekturası ilə edildi. Katedralin ən möhtəşəm hissəsi onun qübbəsində 70 kvadrat metr freskdir.