Gəzməli-görməli yerlər – Vientiane
1. Zəfər Anıtı (Patuxai / Zəfər Qapı)
Vientiane sightseeing yerləri hazırlanması, ilk növbədə millətin müstəqilliyini simvol Victory Monument qoymaq olar. Zəlzələ zərgərlik kimi tanınan bina, 1957 və 1968-ci illərdə ölkənin Fransız işğalı şərəfinə inşa edilmişdir. Eyni zamanda II. Dünya Döyüşü ilə müstəqillik mübarizəsi əsnasında ölən Laoslu əsgərlərə də ithaf edilmiş olan abidənin 5 qülləsi, birlikdə yaşamanın 5 prinsipini təmsil edir. Hər bir üzün coğrafi istiqamətə uyğun yerləşdiyi binanın ən möhtəşəm hissəsi tavan işləridir. Ən yüksək mərtəbəyə gedən və şəhərin görünüşünü seyr edə biləcəyiniz abidədə bir muzey və xatirə mağazası da var.
2. Cope Ziyarətçi Mərkəzi
Açılımı “Museum Cooperative Orthotic and prosthetic Enterprise” olan COPE Ziyaretçi Mərkəzi, döyüşün vətəndaşlar üzərindəki dağıdıcı təsirini görmək istəyənlər üçün ideal bir məkandır. Qeyri-kommersiya təşkilat muzey hissəsində interaktiv nümayişləri, sənədli filmlər və fotoşəkillər vasitəsilə 1964-1973 arasında Amerika Ordusunun Laos’a buraxdığı 2 milyon tonu aşan bombanın xalqa yaşatdığı ağrılar izah edilir. Bütün təmizləmə işlərinə baxmayaraq hələ də daha partlamamış minlərlə sursatı olduğu ölkədə partlayıcılar nəticəsində şikəst qalanların reabilitasiyası isə yenə bu təşkilat bünyəsində edilir. Simuang kəndində mərkəzə dəstək olmaq istəyirsinizsə, səfər zamanı bağışlaya bilərsiniz.
3. Laos Milli Muzeyi
Stadyum’un qarşısında iştirak edən Lao Milli Muzeyi, inşa edildiyi 1925’ten müstəqilliyin qazanıldığı 1945-ci ilə qədər Fransız qubernatorluq binası olaraq istifadə edilən quruluş içərisində fəaliyyət göstərir. Kolleksiyasında saxladığı 8.000 parça əşya ilə ziyarətçilərinin ölkə tarixini anlamalarına imkan tanıyan mədəni təsis, 1980-ci ildə inqilaba mərkəzli bir təşkilat olaraq açılmışdır. 2000-ci illərin başında günümüzdəki şəklini alan muzeydə gəzərkən tarix əvvəlindən qalma dinozavr sümüklərini və vasitələri Fransız işğal illərini izah edən sənədləri və yerli xalq tərəfindən gündəlik həyatda istifadə edilən əşyaları incələyə bilərsiniz.
4. Wat Si Saket Tapınağı
Xan caddesi üzərində Wat Si Saket Tapınağı 1818-ci ildə King Anouvong əmri ilə tikilmişdir. Paytaxtın böyük qisminin yox edildiyi 1828 Siyam işğalını, ölkədə zərər görmədən atlatabilen tək dini quruluş olan məbəd açıq sarı kolonları və qırmızı çatısıyla olduqca maraqlı bir görünüş sərgiləyir. Divarların içərisində 6,800 Buddan heykəl qoyan əsas xüsusiyyət məşhurdur. Məbədə xüsusilə səhər saatlarında getsəniz, yerli xalqın gündəlik ibadətləri əsnasında istifadə etdikləri mərasimlər görmə fürsəti tuta bilərsiniz.
5. Buddha Parkı (Xieng Khuan)
Paytaxtın 25 kilometr qədər xaricində iştirak edən Buddha Parkı, Hinduizm və Buddizm üzərinə işlər görən bir keşiş tərəfindən 1958-ci ildə qurulmağa başlanıb. İki inancın sintez olunduğu ərazidə 200-dən çox dini abidələr və heykəllər var. Nəhəng ölçülü heykəllərin göz alıcı detallarını görmək istəyənlər tərəfindən Vientiane gəziləcək yerlər siyahısına alına biləcək parkda ən çox marağı Hindu tanrılarının kralı Indra, 40 metr yüksəkliyindəki Yatan Buda ilə 4 üzlü və 12 qollu tanrılar çəkir. Mekong çayı sahilindəki parkın bənzərsiz görünüşünü quşbaxışı izləmək istəsəniz, girişindəki 3 mərtəbəli binaya çıxa bilərsiniz.
6. Houey Hong Qadınlar üçün Peşə Təhsil Mərkəzi
1982-ci ildə Lao Uşaq Hərəkatının quran Chanthasone Inthavong tərəfindən 1998-ci ildə açılan Houey Hong Qadın Peşə Təhsil Mərkəzi, yoxsul və ya maneəli fərdlərə peşə öyrədilməsini və ölkənin ənənəvi əl sənətlərinin yaşatılmasını məqsəd qoyur. Kent mərkəzindən universitet istiqamətinə doğru 7 kilometr gedərək çata biləcəyiniz mərkəz, 2 hektarlıq bir bağça içərisində şagirdlərinə və ziyarətçilərinə dinc bir mühit təmin edir. Son illərdə məşhurluğu sürətlə artan obyektin qadınlara verilən təhsilləri izləyə bilər, istəsəniz günlük kurslara qatılaraq yerli əl sənətlərini öyrənə bilərsiniz.
7. Bu Dam (Qara Stupa)
Yerli xalq tərəfindən içərisində 7 başlı bir su ilanının yaşadığına inanılan That Dam, Talat Sao (Səhər Bazarı) ilə Amerikan Elçiliği’ne yaxın bir mövqedədir. Şəklindən görə açmamış bir Nilüfer bənzədilən antik quruluş, keçmişdə içərisində Buddaya həsr olunmuş əşyaların olduğu bir ibadət yeridir. 1820-ci ildə edilən döyüş əsnasında meydana gələn İşğal qızıl örtükləri sökülərək Siyam’a aparılan müqəddəs quruluşun xarici cəbhəsi, zamanın abraziv təsirləri və ilgisizlikten görə günümüzdəki görünüşünü almışdır. Bütün bunlara baxmayaraq, Qara Stupa şəhərin ən müqəddəs yeri kimi bir çoxları tərəfindən tanınır.
8. Lao Tekstil Muzeyi (Lao Textile Museum)
Sirkinə təxminən 3 kilometr uzaqlıqdakı Lao Textile Muzeyi, böyük bir bağda ənənəvi memarlıq ilə inşa edilmiş 2 mərtəbəli taxta evdə fəaliyyət göstərir. 100 ildən artıq mövcud olan muzeydə qonaqlara ölkənin dünya şöhrətli ipək toxuculuq məhsullarının praktik olaraq necə istehsal ediləcəyi deyilir. Muzeyin zəminində, ötən əsrdə istifadə olunan ənənəvi toxuculuq dəzgahları və digər maşınlar var. Maşınların necə işlədiyini göstərdiyi bu mərtəbə də boyanır. Üst mərtəbədə hazır toxuculuq və bu parçalardan hazırlanmış ənənəvi geyim nümayiş etdirilir.
9. Chao Anouvong Parkı
2010-cu ildə açılan adı Chao Anouvong Parkı, kralın öndə gələn yerlərindən biri olmuşdur. Mekong çayının şimalındakı prezident sarayının yaxınlığında 114 hektar ərazini əhatə edən park sosial baxımdan olduqca mobildır. Gün içərisində yaşıl sahələrində Tai Chi çalışan, yollarında qaçan insanlarla dolan park, axşamları isə kef düşkünlərini və axşam bazarına gələn alver tutqunlarını ağırlayır. Siz çayda balıq ovu görən yaşıl sahəyə baxarkən Laos Krallığının son hökmdarı olan möhtəşəm heykəlini görə bilərsiniz.
10. Haw Phra Kaew Temple
Wat Si Saket’in cənub-şərqindəki Setthathirath Prospekti üzərində iştirak edən Haw Phra Kaew məbədi, 1565-ci ildə Siyam’dan qaçırılan Zümrüd Buda Heykəlini ev sahibliyi etməsi üçün inşa edilmişdir. Ancaq quruluş bu xüsusiyyətini yalnız 200 il qoruya bilmiş və heykəl şəhərə basqın təşkil Siyam əsgərləri tərəfindən geri götürülmüşdür. Tarixinin yanında ziyarətləri əsnasında səyyahlara tanınan ibadət və fotoşəkil çəkmə azadlıqları, quruluşu Vientiane gəziləcək yerlər arasında bir xeyli məşhur hala gətirmişdir. Bu gün məbəd çox qədim hesab edilə bilən dini sənət əsərlərini sərgiləyən bir muzeyə çevrildi.
11. Pha That Luang Tapınağı
Şəhər mərkəzində iştirak edən Buddist Stupa’sı Pha That MASON’UN məbədi, ölkənin simvolu və ən əhəmiyyətli ibadət mərkəzi olaraq göstərilir. Qızıl qablı xarici səthi sayəsində olduqca ehtişamlı bir görünüş sərgiləyən 45 metr yüksəkliyindəki quruluş, 3. əsrdən qalma köhnə bir məbədin qalıqlarının olduğu sahəyə Kral Setthathirath’ın əmri ilə 1566-cı ildə inşa edilmişdir. Üçüncüsü yeraltı dünyadır, ikincisi buddizmin mükəmməlliyi, üçüncüsü isə cənnətin səltənətidir.
12. Wat Si Muang Temple
Vientiane Wat Si Muang Temple səfərinizdə ziyarət edəcəyi başqa bir müqəddəs yerdir. “Yaxşı şanslar” gücünü istifadə etmək istəyən Buddistlər tərəfindən ziyarət edilən məbədin tarixi, yerli bir əfsanəyə əsaslanır. Quruluşu ziyarətiniz zamanı qulaq asa biləcəyiniz bu əfsanəyə görə Si Muang adındakı gənc bir qadın, 400 il əvvəl qızğın ruhları sakitləşdirmək üçün məbədin əsas binasının önündəki sahədə özünü fəda etmişdir. 1563-cü ildə Lan Kinq Kralı əmrinə əsasən qurulan dini quruluş, hər il oktyabr və ya noyabr aylarında əfsanəvi gənc qadını xatırlamaq üçün təşkil edilir.
13. Laos Xalq Ordusu Tarix Muzeyi
Kaisone Phomvihane Caddesi və Müdafiə Nazirliyinin yanında olan Laos Hərbi Tarixi Muzeyi 1976-cı ildə açıldı. Muzeyin kolleksiyası, 1950-ci ildən 1975-ci ildə qədər Lao Xalq Ordusu tərəfindən istifadə edilmiş silahlardan, hərbi vasitə-vəsait və dövrə aid fotoşəkillərdən ibarətdir. Ölkənin tarixindəki kilid nöqtələrinin izah edildiyi qısa bir sənədli izləyə biləcəyiniz, əhəmiyyətli şəxsiyyətlərin büstlərinin gösteriminin edildiyi, yerli döyüş qəhrəmanlarının hekayələrinin izah edildiyi muzeyin bağçasında döyüşdə istifadə edilmiş hərbi nəqliyyat vasitələri və təyyarələr sərgilənir.
14. Morning Market
Lane Xang Bulvarında yerləşən Sabah Bazarı iki hissədən ibarətdir: bir müasir və digər ənənəvidir. Eyni zamanda, şəhərin müasir hissəsi olan yeganə ticarət mərkəzi elektronika, idman malları və zinət əşyaları satan mağazalara həsr olunub. Klimalı mühiti ilə, şəhərin şaxta atmosferindən xilas olmaq istəyənlərə qatılan bu şəhərin bir hissəsi də 3 ölçülü kino və uşaq meydançasına malikdir. Labirinti xatırladan dar küçələrə sahib orijinal Talat Sao’da isə alver tutqunlarını ardıcıl istehsal, ucuz geyim əşyaları və hədiyyəliklər gözləyir. Orijinal hissəsində satıcılar ümumiyyətlə “səhmlərin satılması və satılması” mənasını daşıyırlar; ancaq bəzi alış-veriş mərkəzləri öz müştərilərinə həqiqət əvəzinə məhsulların təqlidlərini təqdim edə bilərlər. Bu vəziyyətdə alış-veriş edərkən diqqətli olmalısan. Şəhərin bir gecə çarəsidirsə Chao Anouvong Parkında qurulur.
15. Chao Anouvong Anıtı
Vientiane ziyarət yerlərinin sonuncu siyahısı zamanı eyni parka danışarkən qeyd etdiyim xatirə ayrı bir parantez açmaq istərdim. Xatirə mövzusu olan Lao Krallığının son hökmdarı, son nəfəsə qədər ölkəni işğal edən Səma qüvvələri ilə mübarizədə insanların cəsarətini aşdı və gözlərində qəhrəman oldu. 2010-cu ildə padşahın şərəfinə tikilmiş Chao Anouvong Anıtı, köhnə hökmdarlarına hörmət göstərən insanlar tərəfindən tez-tez ziyarət edilir. Tailandın üzünə baxan 6 metr uzunluğunda olan abidəyə baxmaq üçün vaxt ayırsanız, xalqın öz qəhrəmanlarına minnətdarlığını necə izah etdiklərini görə bilərsiniz.
