Gəzməli yerlər – Vilnius

1. Gediminas Qülləsi (Upper Castle)

Gediminas Tower, şəhərin hakim olduğu Upper Kale’den gündüzə qədər gedə biləcək yeganə bölmə halına gəldi. Bu səbəblə tarixi quruluş, şəhərin tarixi haqqında məlumat almaq və mənzərəsini izləmək istəyənlərin Vilnius gəziləcək yerlər siyahılarına daxil etdikləri məkanların başında gəlir. 48 metr yüksəklikdəki qüllə, əvvəlcə Litvanın Böyük Dükü Gediminas tərəfindən inşa edilmişdir. Eynilə qala kimi zaman irəlilədikcə İstifadə edilə hala gələn 3 mərtəbəli hərbi quruluş, 1930-cu ildə yenidən inşa edilmiş və içərisinə qalanın əslinə uyğun hazırlanmış maket ilə Köhnə Vilnius’a aid materialların sərgiləndiyi bir muzey açılmışdır. Arsenalo küçəsində funikulyarlardan vaxtını itirmədən qüllədən çıxmaq üçün istifadə edə bilərsiniz.

2. Şəfəqin qapısı

1522-ci ildə tikilmiş Dawn Gate, Vilnüsin beş qapısının tək qalanı idi. Məryəmə bütün qapıları göstərən görünüşlər şəhərə düşmən işğalından qorumaq üçün inanıldı. Bu qapıdakı “Mərhəmət Anası” fiquru, xristian dünyasında böyük əhəmiyyətə sahib və bir çox kilsədə eyni adla görə biləcəyiniz əsərlər əslində Kuledeki əslinin birə-bir nüsxədir. İstifadəyə açıldığında yerli xalqın “Medininkai” adıyla da andıqları qapının chapel halına gətirilmiş üst qatı, həm Ortodokslar həm də katoliklər arasında şəhərin ən əhəmiyyətli ibadət nöqtələrindən biri olaraq mənimsənmişdir.

3. KGB Muzeyi (Soyqırımı Qurbanları Muzeyi)

Sovet rejiminin 50 il ərzində yerli xalqa tətbiq zülmün ölçülərini, Soyqırım Qurbanları Muzeyində görə bilərsiniz. 1991-ci ilədək Rusiya Gizli Xidmətinin qərargahı olaraq istifadə edilən KGB Muzeyi kimi tanınan bina istifadə edildi. Bazar ertəsi və çərşənbə axşamı xaric həftənin hər günü ziyarət edə biləcəyiniz muzeyi gəzərkən o dövrdə istifadə edilmiş həbsxana hüceyrələrini, edam cəzalarının tətbiq olunduğu yeri görə bilərsiniz. 100 ildən çox bir müddətdə ayaqda olan quruluşda ayrıca 20. əsrin ortasında müstəqilliyin necə itirildiyində, Sovetlərin tətbiq təzyiqləri, müstəqilliyin geri qazanılması üçün edilən fədakarlıqları və mübarizəni izah edən müasir sərgilər təşkil edilir.

4. Litva Böyük Dukes Sarayı

Aşağı Kale’nin iştirak edən Böyük Dük Sarayı siyasi, diplomatik, mədəni bucaqlardan 15. və 17. əsrlər arasında Avropanın qabaqda gələn mərkəzlərindən biridir. 19. əsrin başında xarab vəziyyətə gələn ehtişamlı quruluş, yaxın dövrdə əslinə uyğun olaraq təkrar inşa edilərək mədəni fəaliyyətlərin reallaşdırıla bir məkana çevrilmişdir. Il ərzində konsertlər, konfranslar və qəbulların başda olmaq üzrə bir çox fəaliyyətin təşkil edildiyi sarayda arxitektura inkişafın və tarixi qalıqların sərgiləndiyi 2 salonlu bir muzey var. Ətrafdakı qazıntılarda gün işığa çıxardılan tapıntılar və yerli arxitekturanın keçirdiyi mərhələlərin izah edildiyi salonları rəhbər yoldaşlığında gəzə bilərsiniz.

5. St Peter və St Paul (St Peter və St Paul kilsəsi)

Pagan Tanrıçası Milda’ya həsr olunmuş bir məbədin sahəsi üzərinə ilk olaraq taxtadan 1668-1701 illəri arasında inşa edilən Əziz Peter və Əziz Paul Kilsəsi, şəhərdə görə biləcəyiniz ən gözəl Barok strukturların başında göstərilir. Dini quruluş, günümüzdəki görünüşünə isə şəhərin Rus işğalından qurtarılması üçün mübarizə verən Hetman Mykolas Kazimieras Paca gözetimindeki inşa müddəti sonunda qovuşmuşdur. Kilsənin, Vilnius gəziləcək yerlər siyahısının ən əhəmiyyətli hissələri arasında sayılmasına səbəb olan memarlıq üslubu xaricində şəhərdəki digər dini strukturlardan ayıran əsl xüsusiyyəti, daxili hissəsinin dekorasiyasında istifadə 2.000’e yaxın suvaq fiquru və freskdir.

6. St. Anne Kilsəsi

İnşa edilməsindən bu yana 500 il keçməsinə baxmayaraq struktur baxımdan heç bir dəyişikliyə uğramamış olan Əziz Ana Kilsəsi, eynilə Gediminas Qülləsi kimi şəhərin işarələrini sayılır. Kim tərəfindən, nə vaxt edildiyi mövzusunda mütəxəssislərin görüş birliyinə varamadıkları kilsənin 33 fərqli gil kərpic növü istifadə inşa edilmiş ana binası, Geç Gothic dövrün şah əsərləri arasında göstərilir. Daha sonra qurulan zəng qülləsi Neo Gothic üslubunda hazırlanmışdır. Yan tərəfindəki meydan 1987-ci ildə Sovet rejiminə qarşı qiyam qaldıran Litva Azadlıq Birliyinin nümayişlərinə səhnə olan dini quruluşu gəzərkən, Napolyonun baş rolunda olduğu əfsanəsini də dinləmə fürsəti tuta bilərsiniz.

7. Vilnius Katedrali

Vilnüs Katedrali, Litva Katolik cəmiyyətinin ibadət mərkəzi, şəhərin köhnə hissəsinin mərkəzində yerləşir. Milad bayramları və festivalların qarşısında meydanda təşkil edildiyi binada 1779-1783-cü illərdə tikilmişdir. Papa tərəfində 1922-ci ildə “bazilika” titulu verilən dini quruluş Əziz Stanislav və Əziz Vladislav Cathedral, Katedral Basilica kimi adlarla də tanınır. Litva və Polşanı açın.

8. Vilnüs Universiteti 

Erasmus və ya digər vasitələrlə xaricdə təhsil almaq istəyən Türk tələbələr arasında məşhur olan Vilnüs Universiteti, Baltik ölkələrində fəaliyyət göstərən ən qədim ali təhsil müəssisəsinin ünvanına sahibdir. 1579’da Litva Böyük Dükü və Polşa Kralı Stephen Bathory tərəfindən qurulan təhsil təşkilatını turistik baxımdan maraqlı gətirən xüsusiyyəti, yerleşkesinde Gothic, Barok, Klassik tərzdə çox sayda tarixi quruluş olmasıdır. Təqdim olunan turlar zamanı tarix, dilçilik və fəlsəfə şöbələrinə aid olan bu binalar haqqında ətraflı məlumat əldə edə bilərsiniz. Cazibədar Sənin sərhədləri içərisində Sankt-John Universitetini ziyarət edərkən kitabxananı ziyarət etsəniz, Litvada yazılmış ilk kitabın surətini görmək imtiyazına sahib ola bilərsiniz.

9. Gediminas prospekti 

Vilnius Katedralindən Neris çayına qədər uzanan Gediminas Küçəsi memarlıq baxımından ən gözəl küçələrdən biridir. Küçə, Katedral Meydanı və Seimas sarayını birləşdirir. 19-cu və 20-ci əsrlərdə alış-veriş, yemək və içməli yerlərlə dolu küçədə tikilmiş binalar tikilmişdir. Binaların bir hissəsi olaraq, dövlət qurumlarının inkişafı və institutların fəaliyyət göstərdiyi şəhərlər, qalan şəhərlərdəki kimi, Peterburq-Vilnüs Dəmir Yolu xəttinin inşası aparıcı rol idi. Trafikə açıq olmasına baxmayaraq, küçələr, velosipedçilər və piyadalar təhlükəsiz bir mühit təmin edir.

10. Üç Xaç Anıtı

Vilnius gəziləcək yerlər siyahısında sizlərə son tövsiyə edəcəyəm dini məzmunlu quruluş Kreivasis, Plikasis və Tauro adlarıyla xatırlanan bir təpənin üzərində iştirak edən Üç Xaç Anıtıdır. Yerli xalqın bir qisimi tərəfindən tarixinin 17. əsrə əsaslandığına inanılan abidə, 14. əsrdə təpəni aşmağa çalışarkən yolları kəsilib qətl edilən 7 keşişin xatirəsinə ucaldılmışdır. Tikildikləri zamandan günümüzə qədərki müddətdə dəfələrlə dəyişdirilən üç xaçda ibarət əsərin bu ankı versiyası memar və heykəltəraş A. Vivulskis tərəfindən 1989-cu ildə yaradılmışdır. Abidəni ziyarət edərkən həcc ziyarətinə diqqətlə baxırsan, sovet qoşunlarının sökülüb parçalanmasını hiss edə bilərsiniz.

11. Bernardinai Garden 

Vilnia Çayının sahilində, Gediminas Qülləsi ilə Bernardini Monastırı arasındakı 9 hektarlıq sahəyə qurulmuş olan Bernardinai Bahçesi, dinc mühiti sayəsində yerli xalq və tatilciler tərəfindən sıx maraqdır. Il içərisində festivallara və sərgilərə ev sahibliyi edən botanika bağçasının quruluşu, Litva Böyük Dükü Kazimieras’ın Bernardini Keşişleri’ni şəhərə dəvət etdiyi 1469-ci ilə qədər uzanır. Quruluş etdikləri monastırın yanında keşişlər qurduqları monastır daha sonra universitetlə birləşdi və mövcud sərhədlərinə çatdı. Bitkilərin içərisində bitki növlərinə görə siniflərə bölündüyü bağda gəzmək, Šv. Brunono Prospektindəki qapıya gedirsəniz, şəhərin ən yaşlı ağacının 300 yaşındakı ağacını görə bilərsiniz.

12. Vilnüs TV Qülləsi 

326 metrdən çox yüksəkliklə, şəhərin ən uzun tikinti adını daşıyır olan Vilnius TV Qülləsi şəhər mərkəzinin şimal hissəsində Karoliniskes qəsəbəsi ərazisində yerləşir. Noyabrın 1 və yanvar ayının son həftəsi istisna olmaqla, il ərzində açıq saxlanılan qala yuxarıdakı müşahidə platforması ilə Vilnius və qonşusu olan Elektrenai nadir görünüşünü təqdim edir. 1991-ci ilin yanvarında baş verən hadisələrə səfərinizdə də münaqişələrdə ölənlərin xatirəsinə yaradılmış muzeyin ziyarətini tövsiyə edəcəyəm.

13. Uzupis

Vilnüsə gəlməyək və rəsmi Ukupaya getməyin. Vilne çayı boyunca bölgə şəhərin ən qədim yaşayış yerlərindən biridir və sənət mərkəzidir. Öz bayraqına sahib olan intellektual statist sənətçilərinin, 41 hissəli konstitusiyanın və 11 üzvün hərbi gücünün maraqlarının əsas səbəbi orada evlərin istifadəsi üçün aşağı kirayədir. Moda festivallarından konsertlər, sərgilər, şeir konsertlərinə qədər bir çox mədəni fəaliyyəti görən bir simvol olan bronz mələk heykəl simvolunu görə bilərsiniz. Yeri gəlmişkən, Uzupisə giriş sərhəd təhlükəsizliyi tərəfindən olduqca sıxdır. bir pasport nəzarət edilər.

14. Litva Milli Muzeyi

1855-ci ildə qurulan Litva Milli Muzeyi, ölkənin tarixi haqqında məlumat istəyənlər üçün müqəddəs yerdir. Arsenalo küçəsində yerləşən muzey iki hissədən ibarətdir: Old və Yeni Arsenal. Köhnə yerlər, ölkənin ilk yaşayış məntəqələri M.Ö. XI əsrin növünə aid olan əsərlər dövlətin 11 min ildir qurulduğu yerdir. Yeni Silahlı Qüvvələr, krallığın ilk illərindəndir.