“Henley&Partners” şirkəti müxtəlif ölkə vətəndaşlarının sərbəst səyahət imkanlarını nümayiş etdirən pasport reytinqini dərc edib.
Reytinqdə 75-ci yerdə qərarlaşan Azərbaycan pasportu vizasız 66 ölkəyə səyahət etməyə imkan verir. Azərbaycanla eyni yerdə Qambiya, Tanzaniya, Dominikan Respublikası və Çin qərarlaşıb. Hazırda ikitərəfli dövlətlərarası müqavilələrə uyğun olaraq aparılır. Aşağıdakı siyahıda göstərilən ölkələrlə Azərbaycan Respublikası arasında qarşılılıq prinsip əsasında vətəndaşların ikitərəfli qaydada vizasız gediş-gəlişi rejimi tətbiq edilir: 1-ci qrupa daxil olan ölkələrə vətəndaşlıq passportu ilə getmək və qeyd olunan müddət qədər orda yaşamaq mümkündür.
– Belarus (90 gün), Gürcüstan (90), Qazaxıstan (90), Qırğızıstan (90), Moldova (90), Özbəkistan (90), Rusiya Federasiyası (90), Tacikistan (90), Ukrayna (90)
Bundan əlavə, hazırda aşağıda adı qeyd edilən ölkələr tərəfindən birtərəfli qaydada Azərbaycan Respublikasının ümumvətəndaş pasportuna malik vətəndaşları üçün müvafiq müddət çərçivəsində vizasız gediş-gəlişi rejimi tətbiq edilir: – İran (15 gün), Türkiyə (1 ay). 2-ci qrup ölkələrə getmək üçün, əslində, viza tələb olunsa da, həmin ölkələrdə Azərbaycan vətəndaşlarına vizalar elə sərhəddə, avtomatik olaraq verilir. Ona görə də faktiki olaraq bu ölkələrə getmək üçün əvvəlcədən viza almaq lazım deyil. – Banqladeş, Benin, Boliviya, Kamboca, Kapo-Verde, Komor adaları, Cibuti, Qatar, Qvineya-Bisau, Yamayka, İordaniya, Laos, Livan, Makao, Madaqaskar, Malavi, Maldiv adaları, Marşal adaları, Mavritaniya, Mavrikiy, Mozambik, Nepal, Nikaraqua, Palau, Ruanda, Samoa, Seyşel adaları, Somali, Şərqi Timor, Toqo, Tuvalu, Uqanda, Zimbabve. 3-cü qrup ölkələrə yalnız diplomatik və ya xidməti pasportlar vasitəsilə vizasız getmək olar. Siyahı ilə buradan tanış ola bilərsiniz.
Mərkəzi Amerikanın şimal-şərqində yerləşən Belizin “Coco Plum” adasına daxil olmaq üçün 21 yaşınızı tamamlamağınız mütləqdir.
Coco Plum
Dünyanın bir çox yerində qadağa edilən hərəkətlər burada sərbəstdir. Hətta adada qalan şəxs istəsə çılpaq da gəzə bilər. Ancaq adada qalmaq üçün ödəyəcəyiniz məbləğ o qədər də az deyil. Adada dünyanın ən lüks otellərindən biri yerləşir. Bir nəfər “Coco plum” adasında bir həftə qalmaq üçün 6 min dollar ödəniş etməlidir.
Coco Plum
Lakin 6 min dollar ödəyə bilmək adada qalmaq üçün yetərli deyil. Tətil üçün müraciət edəndən sonra sizin sıranızın gəlməsini gözləməlisiniz. Çünki ada hər həftə ancaq 48 ziyarətçi qəbul edə bilir.
Coco Plum
Adaya gedə bilmək üçün vacib şərtlərdən biri də 21 yaşınızı tamamlamış olmağınızdır. Ada bal ayı keçirmək istəyənlər başda olmaqla, hər yaşda cütlüyün qalmaq istəyəcəyi məkandır. Ancaq uşaqlı ailələr qəbul edilmir. Oteldə qalacağınız otaqlar ev tiplidir və bir-birindən çox uzaqdadır. Hər il adada qalmaq üçün kütləvi müraciətlər qeydə alınır.
Qlobal ÜDM-in təxminən 10% -i turizmin inkişafı ilə nəticələnir. Bu məlumatları kənd təsərrüfatı (4%) və sənaye (30% -dən bir qədər) ilə müqayisə etsək, bu rəqəmlər təsirli olur. Turistlər, orada qalan ölkələrdə pul qoyurlar, bununla xidmət sektorunda yeni iş yerlərinin açılmasına, yeni mehmanxanaların, qalereyaların, restoranların və s. Tikilməsinə kömək edir. Son 50 ildə böhranlar və zəlzələlərə baxmayaraq, iqtisadiyyatın davamlı inkişaf edən yeganə sektoru, “Dünya ətrafında” yazır.
Turistlər arasında ən çox Avropalılar (600 milyon, baxmayaraq ki, Turizm Derneğinin rəsmi statistikasına görə, Rusiyadan olan turistlər buraya daxildir) və Asiyadan olan insanlar (əsasən Çindən ildə 300 milyon, səyahət üçün digər ölkələrdən daha çox pul sərf edən Çindir) – ildə 261 milyard dollar (müqayisə üçün – Ukrayna 2017-ci il üçün nominal ÜDM-si 112 milyard dollar təşkil edir).
İqtisadiyyatın faydaları və səyahətçilərin sevinci ilə yanaşı, turizm də zərər verir – hər şeydən əvvəl, ətraf mühitə və qismən yerli əhaliyə. Xüsusilə həssas olan turistlərin ekosistemlər axınına görə adaların təbiəti məhvdir. Xüsusilə, 2018-ci ilin martında Filippin hökuməti yarımillik turistlər üçün ən populyar adalardan birini tamamilə bağladı – boracay, dənizin kanalizasiya sistemindən çıxan drenajları ilə çirklənmişdi. Tailand hakimiyyəti Ko Tachai də daxil olmaqla 2016-cı ildə qeyri-müəyyən bir müddət üçün bir neçə məşhur adaları tamamilə bağlamışdır. Turistlərin heç bir yolu yoxdur.
2018-ci ilin iyun-sentyabr ayları arasında Phi Phi Island (Tayland) da məşhur çimərlik bağlanıb və DiCaprio ilə “The Beach” filminin buraxılmasından sonra çox məşhur olmuşdur.
Hətta Everest zibildən dəf edilir, ən yaylaq çöp halına çevrilir. Himalayaların Tibet tərəfində bir qayda var: hər bir alpinist bir dağdan 8 kq zibil çəkməlidir və ya bir kq üçün 100 dollar cərimə ödəməlidir.
Dünyadakı ən böyük otel, 7 500 otel otağı olan Moskvada Izmailovo Hotel. Bu, beş binadan ibarətdir və Olimpiya-80 Olimpiya Köyü üçün tikilmişdir. Dünyadakı ən böyük hovuz – təxminən 250 milyon litr – Şili San Alfonso del Mar şəhərində yerləşir.
Dünyanın ən uzun qeyri-stop uçuşu Doha (Qatar) – Auckland (Yeni Zelandiya) şəhəridir. On vaxt zonası və beş əyalətdən keçən marşrutun uzunluğu 14.500 kilometrdir. Bu Qatar Airways uçuşu Boeing 777-200LR təyyarəsi tərəfindən idarə olunur. Səyahətin vaxtı 16 saat 15 dəqiqə, geri – 17 saat 30 dəqiqə.
Və ən qısa müntəzəm uçuş, British hava yolu şirkəti Loganair, Westray Islands ilə Westray Papa (Papa Westray) arasında Şotlandiya edir. Aralarında olan məsafə yalnız 2.7 kilometrdir ki, gəmi 80 saniyədə üstələyir.
Səyahət, ürək-damar xəstəliyi riskini azaldır. Tətil edərkən öz evlərindən və tanış ətraflardan uzaqlaşan insanlar adətən daha az gərgin və narahatdır. Massachusettsin (ABŞ) bir çox illik tədqiqatından olan Framingham Heart Study, hər il səyahət edən kişilər və qadınların ürək böhranı və digər ürək xəstəliklərindən daha az ehtimalı olduğunu göstərdi.
2019-cu ilin aprel ayında Azərbaycana gələn əcnəbilərin sayı 2018-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 8.9% və ya 19.4 min nəfər artaraq 238 minnəfərə çatıb.
Dövlət Turizm Agentliyindən verilən məlumata görə, ən böyük artım 22% olmaqla (10.2 min) Gürcüstandan gələn ziyarətçilərin arasında müşahidə olunub.
BƏƏ (16.2%), Səudiyyə Ərəbistanı (101.3%) və İsraildən (70.1%) gələn qonaqların sayının artması ilə Yaxın Şərq regionundan 30 min xarici vətəndaş gəlib, bununla da 12% artım baş verib.
Cənubi Asiyadan Hindistan, Orta Asiyadan isə Türkmənistan müvafiq olaraq 95% və 144% artımla diqqət çəkir. Ümumilikdə Cənubi (35.4%) və Orta Asiyadan (44.2%) gələn səyahətçilərin sayı yüksək sürətlə artmaqdadır.
Türkiyədən gələn səyahətçilər üçün 10% artım müşahidə olunub – apreldə bu ölkədən gələnlərin sayı 25.2 min nəfər təşkil edib.
Yekun olaraq, 2019-cu ilin ilk dörd ayının nəticələrinə görə, Azərbaycanı ziyarət etmiş əcnəbilərin sayında artım mövcuddur. Belə ki, 2018-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə xarici qonaqların sayı 2 min nəfər artıb və hesabat dövrü ərzində ölkəni ümumən 848 min xarici vətəndaş ziyarət edib.
Michelin ulduzu – 1900-cu ildə Fransada yaranan bu ulduzlar bütün dünyada müəyyən qədər tanınır. Deyilənlərə görə, hətta başqa ölkələrdə bu ulduzu olan aşbaz və restoranın qapısından insalar çəkilmir. Bunun nə qədər doğru və ya yalan olduğunu bilmirik. Bilinən bir odur ki, bu ulduzlardan Azərbaycanda nə aşbaz nə də restoran almayıb. Bəs buna səbəb nədir? Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən otellər və restoranlar Assosiasiyasının sədri Samir Dübəndi cavablandırarkən bildirib ki,bu ulduzlar aşbazlara verilir.
“Michelin restaurant guids” var ki bu ulduzları da həmin təşkilat verir və artıq 150 ildir ki, Fransada fəaliyyət göstərir. Amma Azərbaycanda hələ ki, bu təcrübə yoxdur. Ola bilsin buna Azərbaycanda maraq göstərən olmayıb. Fransada bu ulduzun yaranması isə ondan irali gəlir ki, Fransa özünü dünyanın ən zəngin mətbəxə malik olması ilə öyünür. Bu gün bütün dünyada artıq mətbəx mədəni bir irsə çevrilib.
Samir Dübəndi
O ki, qaldı bu ulduzu alan aşbazlara onlar adətən bahalı restoranlarda çalışırlar. Michelin ulduzu isə təsnifatına görə, sayca 3 olur. Bu gün bu ulduzu alan aşbazlar daha çox Avropa mətbəxini və Fransa mətbəxini təmsil edirlər. Ümumiyyətlə Michelin ulduzu bir ənənəyə çevrilib. Bildiyimiz kimi Michelin maşın təkəri istehsal edən şirkətdir. Lakin 1926-cı ildən belə qənaətə gəlinib ki, Michelin bələdçiləri mətbəx sahəsinə də daxil olsunlar – deyə assosiasiya rəhbəri Samir Dübəndi bildirib.
Azərbaycanda bu ulduzları ala biləcək kifayət qədər bacarıqlı aşbazlarımız var. Hətta ölkəmizdə aşbazlıq sənətini nəsildən nəsilə daşıyırlar da var.
Hesab edirəm ki, biz Azərbaycanda Michelin ulduzlarına bənzər təsnifat yaratmalıyıq. Belə təsnifatları yaratmaqda bizim assosiasiya ilə yanaşı dövlət qurumları da iştirak etməlidirlər.
DAİR artıq 10 ildən çoxdur ki, belə bir növ bu funksiyanı yerinə yetirir. O vaxtlar Baku guide restoran adlanan təşkilat Azərbaycan Restoranlar və Otellər Assosiasiyası hazırda da bir növ bu funkiyanı yerinə yetirir. Sadəcə DAİR reytinq təşkli etmir deyə assosiasiya rəhbəri qeyd edib.
Tahir Əmiraslanov
Michelin ulduzu bir oyundur
Bəzi ölkələrdə Michelin ulduzunu qaytaranlar da var. Amma sənətin inkişafı üçün, restoranların inkişafı üçün doğru addımdır. Bu ulduzu peşəkarlara versələr yaxşıdır. Lakin ulduzlrın verilmə standartları tam açıqlanmır . Bizim bildiyimiz bəzi standartlar var. Amma tam dəqiqliyi ilə bu göstəricilər açılqlanmır. Nə üçün və hansı standartlar əsasında verilir bu ulduzlar?! Bu sözləri məslə ilə bağlı açıqlama verən Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyasının rəhbəri Tahir Əmiraslanov bildirib.
Michelin ulduzunu həmin təşkilat kimə istəyirlər ona da vrirlər. Ötən il 3 nəfər michelin ulduzu olan Niderlandlı aşbaz gəlmişdi Azərbaycana və bizim michelin ulduzu olmayan aşbazlar, Maksim və Seymurla işlədilər. Səfərlərinin sonunda onlar özləri dedilər ki, bizim aşbazlardan çox şeylər öyrəndilər və bizim aşbazların onlardan güclü olduqlarını etiraf etdilər.
Mən hələlik Azərbaycanda michelin ulduzu alacaq restoran görmürəm. Misal olaraq şərtlərdən biri restoranın 70% yerli ərzaqla təmin olunmasıdır. Zalın, mətbəxin və qulluğun bir-birinə uyğun gəlməsidir. Bizim aşbazlar michelen ulduzu almaq üçün heç təhsilə də fikir vermirlər. Bizdə yerli restoranlar buna hazır deyillər. Nəinki yerli restoranlarımız heç qonşu ölkələrdə də bu ulduzlarla maraqlanmırlar. Bəlkə də düz edirlər – deyə Tahir Əmiraslanov bildirib.
Bizim aşbazlar arasında müxtəlif titulları olan aşbazlar da var. Keçən il beynəlxalq yarışda 44 ölkənin arasından İlin aşbazı Araz Əhmədov , ilin Asiya aşbazı isə Sərxan bəy oldu.
Hazırda Milli Kulinariya Assosiasiyasında və beynəlxalq təşkilatlarla birlikdə iş gedir . Gələcəkdə bizim özümüzün ulduzumuz olacaq və bu beynəlxalq səviyyəyə çatdırılacaq. Amma bütün bunları yaratmaq üçün müəyyən bir vaxt lazımdır deyə Tahir Əmiraslanov bildirib.
Məlumat üçün bildirək ki, ulduzlar aşağıdakı təsnifatlara bölünür.
* Öz kateqoriyasında çox yaxşı restoran (Une très bonne table dans sa catégorie)
** Əla yeməklər, gəlmək üçün yolu uzatmağa dəyər. (Table excellent, mérite un détour)
*** Xüsusi, qeyri-adi mətbəx, gəlmək üçün səyahət etməyə dəyər. (Une des meilleures tables, vaut le voyage)
Bu ulduzlar hər ilin Fevral ayında verilir. İki ulduzu olan bir restoranın bir ulduza enmək riski də var. Bu ulduzlara sahib dünyada 500-ə yaxın restoran var, onlardan təxminən 50 restoranın 3 ulduzu var, ən çox 3 ulduzu olan restoranlar birinci Tokioda, ikinci Parisdədir.
Bizim milli təsnifat sistemimizdə 7 ulduzlu otellər nəzərdə tutulmayıb. Otellər yalnız birdən beşə qədər təsnif olunublar. Hazırda bu təsnifat sistemi də heç işləmir. Bunun səbəbi isə odur ki, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ayrılaraq iki fərqli qurum oldular. Hazırda ölkə otellərinin təsnifatlandırılması üzərində işlər gedir. Çox gümanki ilin ikinci yarısından etibarən yeni qaydalar tətbiq olunacaq . Bu sözləri Azərbaycan Otellər və Restoranlar Assosiasiyasının sədri Samir Dübəndi bildirib.
Dünya təcrübəsində otellər 1- 5 arası təsnif olunurlar. Ümumiyyətlə otellərlə bağlı bir çox təsnifat sistemləri var. Rəqəm, hərf , ulduz və s . Amma Avropada geniş yayılmış təcrübə ulduz təsnifat sistemidir deyə assosiasiya rəhbəri bildirib. Bu gün artıq 30 yaxın ölkədə Avropa Hotellər və Retoranlar Assosiasiyası tərəfindən ulduz təsnifat sistemi tətbiq olunur.
7 ulduzlu otel təcrübəsinə qaldıqda isə bu BƏƏ nin Dubay şəhərində inşa edilmiş Burj Al Arab otelinə verilib. Bu da o səbədən edilib ki, dəbdəbəli olduğu xüsusən fərqlənsin – deyə Samir Dübəndi bildirib.
✈ – Aviabilet (gediş-dönüş) ? – 23kq baqaj + 10kq əl yükü ? – Otel (7 gecə / 8 gün) ? – Qidalanma gündə 5 dəfə (All inclusive) ? – Səyahət Sığortası ? – Transfer ? – Hədiyyə (Dubay turu)
EFTALIA OCEAN 5* ? 2 BÖYÜK – 2000 USD ? 2 BÖYÜK 1 UŞAQ – 2290 USD ? 2 BÖYÜK 2 UŞAQ – 2654 USD ? 4 BÖYÜK – 3673 USD ? 5 BÖYÜK – 4420 USD
? – Tarix 21-28 iyul ayı üçün nəzərdə tutulmuşdur. Əlavə məlumat üçün: ☎+994 12 564 60 30 ?+994 50 664 60 30 (WhatsApp+Zəng) ?+994 55 664 60 30 (WhatsApp+Zəng) ?+994 70 664 60 30 (WhatsApp+Zəng)
? Fətəli Xan Xoyski 85 (Gənclik metrosunun çıxışı, Gənclik Mall ilə üzbəüz 200 nömrəli məktəbin yanı)
Bu ilin aprel ayında Azərbaycana gələn əcnəbilərin sayı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 8,9% və yaxud 19,4min nəfər artaraq 238min nəfərə çatıb.
Bu barədə Dövlət Turizm Agentliyinin açıqlamasında bildirilir.
Məlumata görə, ən böyük artım 22% olmaqla Gürcüstandan gələn ziyarətçilərin sayında (10,2 min nəfər) müşahidə olunub. Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən gələnlərin sayında 16,2%, Səudiyyə Ərəbistanından gələnlərin sayı 2 dəfə, İsraildən gələnlərin sayında isə 70,1%, ümumilikdə, Yaxın Şərq regionundan gələnlərin sayında 12% artım baş verib və yekunda 30 min xarici vətəndaş gəlib.
Cənubi Asiyadan Hindistan, Orta Asiyadan isə Türkmənistan müvafiq olaraq 95% və 144% artımla diqqət çəkir. Ümumilikdə, bu iki regiondan gələnlərin sayında müvafiq olaraq 35,4% və 44,2% artım baş verib.
Türkiyəli səyahətçilərin sayı isə 10% artaraq 25,2 min nəfər təşkil edib.
Ümumilikdə, 2019-cu ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycanı 848min nəfər ziyarət edib. Son 1 ildə ölkəyə gələn əcnəbilərin sayı, təxminən, 2 minnəfər və yaxud 0,2% artıb.
Ötən il Gürcüstana ən çox turist 1,81 milyon nəfər olmaqla Azərbaycandan səfər edib.
Bu barədə ötənilki dövlət büdcəsinin icrası haqqında sənəddə qeyd olunub.
2018-ci ildə qonşu ölkəyə səfər edən azərbaycanlı turistlərin sayı illik müqayisədə 6,6% artıb.
Sənəddə qeyd olunub ki, ötən il Gürcüstana, ümumilikdə 8 mln. 326 min nəfər səfər edib. Bu, 2017-ci ilin eyni göstəricisindən 10,2% çoxdur.
Azərbaycandan sonra Gürcüstana ən çox səfər edən turistlər Ermənistan (1,73 mln. nəfər), Rusiya (1,71 mln. nəfər), Türkiyə (1,31 mln. nəfər), Avropa İttifaqı ölkələrindən (0,43 mln. nəfər) olublar.
Sənədə əsasən, Gürcüstanın ötən il turizmdən əldə etdiyi gəlir 3 mlrd. 222 mln. dollar təşkil edib. İllik müqayisədə gəlirdə 518 mln. dollar və ya 19,1% artım qeydə alınıb.
Gürcüstanın 2018-ci il üçün dövlət büdcəsinin icrası haqqında sənəd mayın 27-də parlamentin büro iclasında təqdim olunacaq.
Polşanın tanieloty.com.pl portalında Azərbaycana turizm səfərləri təklif edilir.
“Azərbaycan və Avropanın ən hündür yaşayış məntəqəsinə əla qiymətə səfər” başlıqlı yazıda Polşa vətəndaşlarına çox sərfəli qiymətə səfər təklif olunur. Azərbaycana səfər etmək 1448 zlotıya (637 manat)-dır. Bu qiymətə uçuş və mehmanxana daxildir.
Bildirilir ki, səfər zamanı müasir memarlığın və Şərq mədəniyyətinin maraqlı sintezini özündə əks etdirən Bakı ilə bərabər, polşalılar Avropanın ən hündür yaşayış məntəqəsi olan Xınalıq kəndini də görə bilərlər.
